Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

to the house

  • 1 domus

    dŏmus, ūs and i, 2d and 4th decl., f. [Sanscr. damas, house; Gr. root dem-ô, to build, whence domos, des-potês for demspotês; cf. Germ. Zimmer; Eng. timber, etc.], a house, home (for syn. cf. aedes, casa, domicilium, habitatio; mansio, sedes, tectum, tugurium; aedificium, moles). —Forms of the cases.
    a.
    Sing.
    (α).
    Nom.:

    domus,

    Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Bacch. 3, 1, 6 al.; Ter. And. 5, 3, 20; id. Eun. 5, 9, 8 al.; Cic. Lael. 27, 103; id. Rep. 1, 43; 3, 9 et saep.—
    (β).
    Gen., in the comic poets only the ante-class. form domi:

    haud quod tui me neque domi distaedeat,

    Plaut. Am. 1, 3, 5:

    commeminit domi,

    id. Trin. 4, 3, 20; cf.:

    domi focique fac vicissim ut memineris,

    Ter. Eun. 4, 7, 45:

    domi cupio (i.q. cupidus sum),

    Plaut. Trin. 4, 1, 22; acc. to Don. Ter. l. l.: decora domi, Caecil. ap. Don. l. l.: conviva domi, Afran. ap. Non. 337, 23. But since Varro (except as infra, 2.):

    domūs,

    Varr. L. L. 5, § 162 Müll. (twice); Cat. 64, 246; Verg. G. 4, 209; id. A. 1, 356; 4, 318; 645; 6, 27; 53; 81; Hor. C. 4, 12, 6; id. S. 2, 5, 108; Ov. M. 2, 737; Stat. S. 5, 2, 77; Suet. Caes. 81 et saep. The uncontr. form domuis, Varr. ap. Non. 491, 22; and Nigidius, acc. to Gell. 4, 16, 1; the form domos, used by Augustus exclusively, acc. to Suet. Aug. 87 (or domuos, acc. to Ritschl; v. Neue Formenl. 1, 362; cf. SENATVOS from senatus in the S. C. de Bacan.).—
    (γ).
    Dat.:

    domo,

    Cato R. R. 134, 2; 139; 141, 2; Hor. Ep. 1, 10, 13 (ex conj. Lachm.; also Lucr. 5, 1267);

    much more freq. domui,

    Caes. B. C. 3, 112, 8; Quint. 1, 10, 32; 7, 1, 53 Spald. and Zumpt N. cr.; Tac. H. 4, 68; Ov. M. 4, 66; id. Tr. 1, 2, 101; 3, 12, 50; id. Pont. 1, 2, 108; 3, 1, 75.—
    (δ).
    Acc.:

    domum,

    Plaut. Aul. prol. 3; id. Bacch. 3, 3, 54; Ter. Eun. 2, 3, 90; Cic. Rep. 1, 39; 2, 5; 6, 19; 23; 26 et saep.—Apoc. form do = dô (for dôma): endo suam do, Enn. ap. Diom. p. 436 P.; and ap. Aus. Idyll. 12, 18 (Ann. v. 563 ed. Vahl.).—
    (ε).
    Voc.: domus, Enn. ap. Cic. Off. 1, 39, 139; id. ap. Cic. de Or. 3, 26, 102; 3, 58, 217; Nov. ap. Non. 510; Verg. A. 2, 241.—
    (ζ).
    Abl., usually domo, Plaut. Aul. 1, 2, 27; id. Curc. 1, 3, 53 et saep.; Ter. Eun. 5, 5, 18; Cic. Rep. 2, 4; id. Off. 1, 39, 139 (four times) et saep.:

    domu,

    Plaut. Mil. 2, 1, 48; Cic. Phil. 2, 18, 45; id. Verr. 2, 5, 49, § 128; Inscr. Grut. 599, 8; cf. Quint. 1, 6, 5.—
    b.
    Plur.
    (α).
    Nom., only domus, Verg. G. 4, 481; Liv. 3, 32, 2; 42, 1, 10; Suet. Ner. 38.—
    (β).
    Gen.: domorum ( poet.), Lucr. 1, 354; 489 saep.; Verg. G. 4, 159; id. A. 2, 445;

    usually domuum,

    Plin. 36, 13, 19, § 88; 8, 57, 82, § 221; Tac. A. 3, 24; 6, 45; Juv. 3, 72; Sen. Ep. 122, 9; Dig. 33, 2, 32, § 2 et saep.—
    (γ).
    Dat. and abl., only domibus, Varr. L. L. 5, § 160 Müll.; Caes. B. G. 6, 11, 2; id. B. C. 3, 42 fin.; Quint. 9, 4, 4; Tac. A. 3, 6; id. H. 1, 4; id. G. 46; Verg. G. 2, 443; Hor. C. 1, 22, 22; id. S. 2, 6, 71 et saep.—
    (δ).
    Acc. usually domos, Plaut. Poen. 3, 6, 19; Lucr. 1, 18; 6, 241; Cic. Rep. 1, 13 (twice); Caes. B. G. 1, 30, 3; id. B. C. 3, 82, 4; Sall. C. 12, 3 and 4; Verg. G. 1, 182 et saep. The MSS. often vary between domos and domus; cf. Beier Cic. Off. 2, 18, 64; Drak. Liv. 3, 29, 5; Oud. Suet. Claud. 25; so Verg. A. 1, 140; id. G 4, 446 al. The form domus is certain, Att. ap. Gell. 14, 1, 34; Quadrig. ib. 17, 2, 5; so Cic. Verr. 2, 4, 4, § 7; Liv. 45, 1, 10.—
    2.
    Adverbial forms.
    a.
    Domi (also domui in good MSS. of Cic. Cat. 2, 6, 13; id. Tusc. 1, 22, 51; id. Mil. 7, 16; id. Att. 12, 25, 1; id. Off. 3, 26, 99; and Auct. Her. 4, 30, 41; 4, 54, 67;

    v. Neue, Formenl. 1, 540),

    at home, in the house, Plaut. Am. 2, 1, 12 et saep; Ter. And. 3, 2, 34 et saep.; Cic. Lael. 1, 2; id. Rep. 1, 13; id. Fin. 5, 15, 42 et saep.; Verg. E. 3, 33; Hor. S. 1, 1, 67; id. Ep. 1, 5, 3 et saep.; cf.

    opp. foris,

    Plaut. Capt. 1, 2, 33; id. Merc. 3, 4, 2 (twice); Cic. Phil. 2, 11, 26; Sall. C. 52, 21 et saep.:

    meae domi,

    Plaut. Aul. 3, 2, 18; id. Most. 1, 3, 34; id. Mil. 2, 2, 3; Ter. Hec. 2, 2, 15; and in the order domi meae, Cato ap. Charis. p. 101 P.; Plaut. Ep. 4, 1, 36; [p. 610] Cic. Fam. 10, 25 fin.:

    tuae domi,

    id. ib. 4, 7, 4:

    suae domi,

    Plaut. Pers. 4, 3, 43;

    and in the order domi suae,

    Plaut. Truc. 2, 6, 50; Cic. Mil. 7; id. Caecin. 4, 10; Quint. 1, 1, 22 al.:

    nostrae domi,

    Plaut. Men. 2, 3, 9; id. Poen. 4, 2, 16; Cic. Tusc. 5, 39;

    and in the order domi nostrae,

    Plaut. Most. 4, 1, 18; Cic. Verr. 2, 2, 2:

    alienae domi,

    id. Tusc. 1, 22, 51; id. Fam. 4, 7, 4; id. Dom. 40, 105:

    domi Caesaris,

    id. Att. 1, 12, 3; 2, 7, 3 Orell. N. cr.:

    istius domi (educatus),

    id. Quint. 5, 21; cf.:

    domi illius (fuisti),

    id. Div. in Caecil. 18, 58; id. Cluent. 60, 165:

    cujus domi fueras,

    id. Verr. 2, 5, 42: id. Phil. 2, 14, 35; 2, 19, 48; id. Fam. 9, 3 fin. —
    b.
    Domum, home, homewards, to the house, Plaut. Am. 1, 1, 40 et saep.; Ter. And. 1, 5, 20 et saep.; Cic. Lael. 3, 12; id. Verr. 1, 9, 25; id. Ac. 1, 3 et saep.; Verg. E. 1, 36; 10, 77 et saep.:

    domum meam,

    Cic. Att. 1, 1, 3; id. Fam. 9, 19:

    domum suam,

    Plaut. Am. 2, 2, 31; Cic. Rep. 1, 14; 2, 9; id. Rosc. Am. 18 fin.; Caes. B. G. 2, 10, 4 al.:

    domum regiam (comportant),

    Sall. J. 76 fin.:

    Pomponii domum (venisse),

    Cic. Off. 3, 31, 112:

    domum Roscii,

    id. Rosc. Com. 9, 26:

    cujusdam hominis nobilis domum,

    id. Or. in Toga Cand. p. 521 ed. Orell.:

    domum reditio,

    Caes. B. G. 1, 5:

    domum concursus,

    id. B. C. 1, 53.—When more persons than one are spoken of, the plur. is freq. used:

    domos,

    Liv. 3, 5; 27, 51; 28, 2; Curt. 9, 8, 1 al.:

    domos nostras,

    Plaut. Poen. 3, 6, 19:

    domos suas,

    Sall. J. 66, 3; and: suas domos, Liv 2, 7; but the sing. also:

    Suebi domum reverti coeperunt,

    Caes. B. G. 1, 54.—Sometimes also with in and acc.:

    rex in domum se recepit,

    Liv. 44, 45:

    in domos atque in tecta refugere,

    id. 26, 10:

    cur non introeo in nostram domum?

    Plaut. Am. 1, 1, 253; id. Capt. 4, 4, 3:

    venisse in M. Laecae domum,

    Cic. Cat. 1, 4; cf. Caes. B. C. 2, 18, 2; and Suet. Vesp. 5.—
    c.
    Domo.
    (α).
    From home, out of the house, Plaut. Am. 1, 3, 4; id. Stich. 1, 1, 29; id. Trin. 4, 3, 3; id. Mil. 4, 2, 7 et saep.; Ter. Eun. 4, 3, 19; id. Phorm. 4, 1, 20; Cic. Rep. 1, 12; id. Fl. 6, 14; id. Or. 26, 89 et saep.—
    (β).
    For domi, at home, in the house (rare):

    domo sibi quaerere remedium,

    Cic. Clu. 9, 27:

    haec ubi domo nascuntur,

    Varr. R. R. 1, 8, 2:

    domo se tenere,

    Nep. Epam. 10, 3:

    domo abditus,

    Suet. Caes. 20 tabulae domo asservantur, App. Apol. p. 541.—With in:

    in domo furtum factum ab eo, qui domi fuit,

    Quint. 5, 10, 16:

    rem quam e villa mea surripuit, in domo mea ponat,

    Sen. Const. Sap. 7 med.:

    in domo sua facere mysteria,

    Nep. Alcib. 3 fin.:

    quid illuc clamoris obsecro in nostra domo est?

    Plaut. Cas. 3, 4, 29; id. Ps. 1, 1, 82; Sen. Cons. ad Marc. 26:

    educatus in domo Pericli,

    Nep. Alcib. 2; so,

    in domo ejus,

    id. Lys. 3, 5; Tac. A. 4, 21.—
    3.
    In colloq. lang.: domi habere aliquid, to have a thing at home, i. e. to have it about one, to have in abundance, to be provided with it, to have or know it one's self:

    domi habet animum falsiloquum... Domi dolos, domi delenifica facta, domi fallacias,

    Plaut. Mil. 2, 2, 36 sq.:

    domi habuit unde disceret,

    Ter. Ad. 3, 3, 59 Ruhnk. In a like sense:

    id quidem domi est,

    Cic. Att. 10, 14, 2; cf. Plaut. Truc. 2, 5, 4: sed quid ego nunc haec ad te, cujus domi nascuntur? glauk eis Athênas, Cic. Fam. 9, 3 fin. —
    B.
    Poet. transf., any sort of building or abode. So of the labyrinth, Verg. A. 6, 27;

    of a sacred grotto,

    id. ib. 6, 81;

    of the abode of the gods,

    id. ib. 10, 1; 101; Ov. M. 4, 736; 6, 269 al.;

    of the winds,

    Verg. G. 1, 371; Ov. M. 1, 279;

    of animals,

    Verg. G. 2, 209; id. A. 5, 214; Stat. Th. 1, 367;

    of birds,

    Verg. A. 8, 235;

    of Danaë's prison,

    Prop. 2, 20, 12 (3, 13, 12 M.);

    of the tomb: marmorea,

    Tib. 3, 2, 22;

    the same, DOMVS AETERNA,

    Inscr. Orell. 1174; 4525 sq.:

    AETERNALIS,

    ib. 4518 (cf. in Heb. for the grave, Eccl. 12, 5); and:

    CERTA,

    ib. 4850;

    of the body, as the dwelling of the soul,

    Ov. M. 15, 159; 458 et saep.
    II.
    Meton.
    A.
    In a wider sense, one's native place, country, home. M. Su. Siculus sum Syracusanus. M. So. Ea domus et patria est mihi, Plaut. Men. 5, 9, 10;

    so (with patria),

    id. Merc. 3, 4, 68; Verg. A. 7, 122; also with patria as an adjective, Plaut. Merc. 5, 1, 2; Ov. M. 11, 269; cf. also Plaut. Mil. 2, 5, 41; Verg. A. 5, 638; Ov. M. 13, 227 al.: domi aetatem agere, opp. patriă procul, Enn. ap. Cic. Fam. 7, 6; cf. Plaut. Ps. 4, 7, 75; id. Capt. 2, 1, 3; id. Poen. 5, 2, 6; Caes. B. G. 1, 18, 6; 1, 20, 2; Cic. Verr. 2, 1, 17; id. Q. Fr. 2, 14 fin.; Sall. C. 17, 4; id. J. 8, 1 et saep.:

    legiones reveniunt domum,

    Plaut. Am. 1, 1, 33; so id. ib. 52; Cic. Fam. 7, 5; Caes. B. C. 1, 34, 3; Liv. 23, 20 al.:

    ut (Galli) domo emigrent,

    Caes. B. G. 1, 31, 14:

    qui genus? unde domo?

    Verg. A. 8, 114; 10, 183.—Hence, the phrases belli domique, and domi militiaeque, in war and peace, v. bellum and militia;

    and cf.: noster populus in pace et domi imperat... in bello sic paret, ut, etc.,

    Cic. Rep. 1, 40.—
    B.
    A household, family, race (cf. the Gr. oikos, and the Heb., v. Gesen. Lex. s. h. v. 7):

    domus te nostra tota salutat,

    Cic. Att. 4, 12; id. Fam. 13, 46; Liv. 3, 32; Quint. 7, 1, 53 (twice); Tac. A. 3, 55; id. Agr. 19; Suet. Aug. 25; Verg. A. 1, 284; 3, 97:

    tota domus duo sunt,

    Ov. M. 8, 636; id. F. 4, 544; Hor. C. 1, 6, 8; 3, 6, 26; Vulg. Matt. 10, 6 et saep.—Hence,
    b.
    In philos lang., a philosophical school, sect, Cic. Ac. 1, 4; Sen. Ep. 29 fin.; id. Ben. 5, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > domus

  • 2 domus

        domus gen. ūs or (older) ī, locat. domī, rarely domō, domuī; dat. domuī or domō; abl. domō, rarely domū; plur nom. domūs; gen. (rare) domōrum or domuum; dat. and abl. domibus, f    [1 DOM-], a house, dwelling-house, building, mansion, palace: Caesaris: te pater domu suā eiecit: theatrum coniunctum domui, Cs.: Ponendae domo area, H.: paries domui communis utrique, O.: tecta domorum, V.: ad praetoris domum ferre: in domos atque in tecta refugiebant, L.: ex illā domo emigrabat: in domo suā facere mysteria, N.— A home, dwelling, abode, residence: una domus erat: cum Romae domus eius, uxor, liberi essent: adulescentiae prima: in privatā domo furtum.— In gen., a building, edifice, structure, abode (poet.): labor ille domūs, the Labyrinth, V.: Ostia domūs, grotto, V.: aperite domos, caves (of the winds), O.: silex... nidis domus opportuna, site, V.: animae novis domibus vivunt, i. e. bodies, O.— A household, family, house: unast domus, T.: domus te nostra tota salutat: felix: in singulis domibus factiones, Cs.: multae lugubres domūs, L.: Tota domus duo sunt, O.: Stat fortuna domūs, V.: Cecropia, H.— Adverbial uses, locat., domi, at home, in the house: Nuptias domi adparari, T.: includit se: manet: apud me ponere: Est mihi pater, V.: domi suae deversari: id domi tuae est: domi Caesaris deprehensus.—Form domo (rare): domo se tenuit, N.— Acc, home, homewards, to the house: Abi domum, T.: viros domum venisse: domum reditus erat eius modi: Ite domum saturae, V.: domum meam venire: nuntiat domum fili: cum omnes domos omnium concursent: ut suas quisque abirent domos, L.— Abl, from home, out of the house: me in Capitolium domo ferre: exire domo meā.— Fig., a native country, own city, home, abode: hic quaerite Troiam, Hic domus est vobis, V.: Hic domus, haec patria est, V.—Of a school or sect: remigrare in domum veterem: plurimum domi atque in reliquā Galliā posse, Cs.: homo virtute domi suae princeps: belli domique, in war and peace, S.: domi militiaeque, at home and in the field: nullum factum aut militiae aut domi: imperia domum ad senatum renuntiare: (reditus) prius in Galliam quam domum: (Galli) ut domo Emigrent, Cs.: legatus domo missus: Qui genus? unde domo? V.: Domi habuit unde disceret, at hand, T.: id quidem domi est.
    * * *
    I
    house, building; home, household; (N 4 1, older N 2 1)
    II
    house, building; home, household; (N 4 1, older N 2 1)

    Latin-English dictionary > domus

  • 3 apud

    ăpŭd ( apud down to the time of Caesar, Corp. Inscr. I. 30; I. 196; and after 45 B. C. both apud, Inscr. Orell. 206; 818, and aput, ib. 206; 15; 34; another form of apud was apor, Paul. ex Fest. p. 26 Mull. apud, Ritschl, Rib. in Trag. et Com. Rel., Mull. in Lucil., and Dietsch in Sall.; aput, Lachm., Fleck. in Plaut.; both apud and aput, Mull. in Cat. and Rib. in Verg.) [Corssen once regarded apud as connected with apisci, as juxta with jungo, Ausspr. I. p. 335, 1st ed., but afterwards, ib. 2d ed. I. p. 197, he adopted Pott's view, that it was comp. of Sanscr. api, = to, toward, near (Gr. epi), and ad, old form ar, which view the form apor favors, and thus its strict meaning would be on to, unto; v. infra, IV.]; prep. gov. acc., with, at, by, near (regularly with words denoting rest, and primarily of persons, while ad properly designates only direction, motion, extension, etc., and is chiefly used of places; the diff. between apud and penes is given in Paul. ex Fest. p. 22 Mull.: apud et penes in hoc differunt, quod alterum personam cum loco significat, alterum personam et dominium ac potestatem; v. penes, and cf. Nep. Them. 7, 2: ad ephoros Lacedaemoniorum accessit, penes quos summum imperium erat, atque apud eos (v. infra, I. B. 2. a.) contendit, etc.; and for the difference between ad and apud, cf. Lucil. 9, 58 sq. Mull.: apud se longe alid est, neque idem valet ad se: Intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se; syn.: ad, prope, coram, inter, in with abl.; rare in early Lat.; very freq. in Plaut., less freq. in Ter., seven times in Verg., five times in Juv., three times in Catull., twice in Ov, and once in Hor. and Prop.; never in Tib. or Pers.; very freq. in Cic., the historians, and the Vulg.).
    I.
    A.. In designating nearness in respect of persons, with, near: apud ipsum adstas, Att. ap. Non. p. 522, 25:

    adsum apud te, genitor,

    id. ib. p. 522, 32:

    alteram (partem) apud me adponito,

    Plaut. Trin. 4, 3, 60:

    nunc hic apud te servio,

    id. Capt. 2, 2, 62:

    scriptorum non magnast copia apud me,

    Cat. 68, 33 Mull.:

    mane apud me,

    Vulg. Gen. 29, 19:

    Advocatum habemus apud Patrem,

    ib. 1 Joan. 2, 1:

    cum in lecto Crassus esset et apud eum Sulpicius sederet,

    Cic. de Or. 2, 3, 12; so id. Pis. 26, and id. Rep. 3, 28.—
    B.
    Esp.
    1.
    a.. With a pron. or subst., apud me, te, se, aliquem, etc., with me, in my house, etc., in one's house, at the house of a person; Fr. chez moi, chez vous, chez soi, etc.:

    Quis heri apud te? Naev., Com. Rel. p. 9 Rib.: dico eum esse apud me,

    Plaut. Capt. 3, 2, 15; 4, 2, 73:

    hic apud me hortum confodere jussi,

    id. Aul. 2, 2, 66:

    si commodumst, apud me, sis, volo,

    Ter. Heaut. 1, 1, 110:

    condixerant cenam apud me, Turp., Com. Rel. p. 108 Rib.: quid nunc virgo? Nempe apud test?

    Plaut. Trin. 1, 2, 159:

    Quid sibi volunt homines isti apud te?

    Vulg. Num. 22, 9; ib. Matt. 26, 18:

    cenabis bene apud me,

    Cat. 13, 1:

    apud me habitavit,

    Cic. Clu. 33; id. Verr. 4, 111; 5, 77:

    apud te cenavit,

    id. Div. in Caecil. 58; id. Verr. 4, 49; id. Cael. 26; id. Deiot. 32:

    in curia posita potius quam rure apud te, Titin., Com. Rel. p. 142 Rib.: mane apud me etiam hodie,

    Vulg. Jud. 19, 9:

    tenet intus apud se,

    Lucil. 9, 59 Mull.:

    Pompeius petiit, ut secum et apud se essem cotidie,

    Cic. Att. 5, 6:

    apud se fecit manere,

    Vulg. Jud. 19, 7; ib. Luc. 11, 37:

    de gladiis, quae apud ipsum erant deprehensa,

    Cic. Cat. 3, 10:

    Cum postridie apud eundem ventum exspectans manerem,

    id. Phil. 1, 8:

    mansit apud eum quattuor mensibus,

    Vulg. Jud. 19, 2; ib. Act. 28, 14:

    apud quem deversatus es,

    Cic. Verr. 4, 37: apud nympham Calypsonem, Liv. And. ap. Prisc. p. 685 (cf. Hom. Od. 4, 557: Numphês en megaroisi Kalupsous):

    habitasti apud Heium Messanae,

    Cic. Verr. 4, 18; id. Cael. 51:

    Fuisti apud Laecam illa nocte,

    id. Cat. 1, 4, 9; id. de Or. 1, 22, 104; id. Att. 1, 8:

    apud Ostorium Scapulam epulatur,

    Tac. A. 14, 48:

    apud Cornelium Primum juxta Velabrum delituit,

    id. H. 3, 74; 1, 14:

    Factum est, ut moraretur apud Simonem quendam,

    Vulg. Act. 9, 43:

    invenient hominem apud sororem tuam occultantem se,

    Cic. Dom. 83:

    qui apud te esset eductus,

    id. Quinct. 69:

    apud quem erat educatus,

    id. Lael. 20, 75:

    cum alter ejus filius apud matrem educaretur,

    id. Clu. 27:

    disciplina C. Cassii, apud quem educatus erat,

    Tac. A. 15, 52:

    se apud Q. Mucium jus civile didicisse,

    id. Or. 30:

    apud eosdem magistratus institutus,

    Suet. Calig. 24:

    servorum manus tamquam apud senem festinantes,

    Tac. H. 1, 7:

    in convivio apud regem,

    id. A. 2, 57: Bene vale;

    apud Orcum te videbo,

    in the abode of Orcus, Plaut. As. 3, 3, 16:

    sacrificasse apud deos, i. e. in templis deorum,

    Tac. A. 11, 27:

    frater apud Othonem militans,

    in the army of Otho, id. H. 2, 26; so,

    nec solum apud Caecinam (cognoscebatur id damnum composuisse),

    id. ib. 2, 27:

    quorum sint legati apud se,

    in his camp, Caes. B. G. 4, 8; cf.:

    Quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,

    id. ib. 1, 47:

    dici hoc potest, Apud portitores eas (litteras) resignatas sibi,

    at the custom-house, Plaut. Trin. 3, 3, 64; 3, 3, 80:

    Quantillum argenti mihi apud trapezitam siet,

    at the banker's, id. Capt. 1, 2, 90:

    duo genera materiarum apud rhetoras tractantur, i. e. in scholis rhetorum, as he says just before,

    Tac. Or. 35.—Apud me etc. is sometimes added to domi or in aedibus, or interchanges with domi: Me. Ubi namst, quaeso? Ch. Apud me domi, Ter. Heaut. 3, 1, 21:

    a me insidias apud me domi positas esse dixerunt,

    Cic. Sest. 41:

    domi esse apud sese archipiratas dixit duos,

    id. Verr. 5, 73; so Vulg. Gen. 27, 15:

    quae (signa) cognovi apud istum in aedibus,

    Cic. Verr. 1, 50:

    esse illa signa domi suae, non esse apud Verrem,

    id. ib. 4, 16:

    nihil apud hanc lautum, pistor domi nullus,

    id. Pis. 67; id. Clu. 165.—Hence,
    b.
    Trop.: apud se esse, to be at home, i. e. to be in one's senses, be one's self, be sane (only in conversational lang.; most freq. in Ter.; cf. Gr. en heautôi einai, Ar. Vesp. 642; opp. vecors, amens esse, to be out of one's wits, beside one's self; so Gr. phrenôn exestanai, Eur. Or. 1021):

    Sumne ego apud me?

    Plaut. Mil. 4, 8, 36:

    Non sum apud me,

    Ter. Phorm. 1, 4, 26, and Afran., Com. Rel, p. 170 Rib.:

    Prae iracundia, Menedeme, non sum apud me,

    Ter. Heaut. 5, 1, 48:

    Vix sum apud me: ita animus commotust metu, spe, gaudio,

    id. And. 5, 4, 34:

    Num tibi videtur esse apud sese?

    id. Hec. 4, 4, 85 (quasi ob amorem meretricis insanus, Don.):

    proin tu fac, apud te ut sies,

    id. And. 2, 4, 5 (= ut praeparatus sis, Don.); Petr. 129.—
    2.
    In respect of persons, in whose presence or before whom any thing is done or takes place, esp. of discussions or debates in which the persons have the right of decision (Web. Uebungsch. p. 33), before, in the presence of, = coram, ad.
    a.
    Of civil or military affairs, before:

    cum res agatur apud praetorem populi Romani et apud severissimos judices,

    Cic. Arch. 3:

    apud eosdem judices reus est factus,

    id. Clu. 22, 59:

    vis de his judicari apud me?

    Vulg. Act. 25, 9:

    accusavit fratres suos apud patrem,

    ib. Gen. 37, 2; ib. 1 Macc. 7, 6; ib. Joan. 5, 45:

    hoc, quod nunc apud pontifices agis,

    Cic. Dom. 51; 117:

    istud ne apud eum quidem dictatorem quisquam egit isto modo,

    id. Lig. 12:

    qui hanc causam aliquotiens apud te egit,

    id. Quinct. 30; so id. Verr. 2, 100; 3, 114; id. Caecin. 69; id. Sest. 120:

    (populus Romanus) mihi potestatem apud se agendi dedit,

    id. Verr. 5, 173: Repulsior secunda collatione dixit Cato in ea, quae est contra Cornelium apud populum, Paul. ex Fest. p. 286 Mull.:

    tutoresne defendent apud istius modi praetorem?

    Cic. Verr. 1, 153; id. Clu. 126: apud te cum sim defensurus me, Vulg. Act. [p. 146] 26, 2:

    omnia apud praetores gererentur,

    Tac. Or. 38:

    causam nescio quam apud judicem defendebat,

    Cic. Clu. 74; so Tac. A. 3, 12; id. Or. 19:

    apud te defendit alium in ea voluntate non fuisse, in qua te,

    Cic. Lig. 6:

    apud judicem causam dicere,

    id. Quinct. 43; id. Verr. 1, 26; id. Sex. Rosc. 85:

    apud aliquem dicere,

    id. Lig. 6; id. Deiot. 4:

    verba apud senatum fecit,

    id. Verr. 2, 2, 20:

    habita apud senatum oratione,

    Tac. A. 12, 25; 6, 8:

    haec apud patres disseruit,

    id. ib. 2, 43; 4, 2;

    4, 6: modeste apud vos socius populi Romani questus est,

    Cic. Verr. 4, 18:

    Quae est ergo apud Caesarem querella?

    id. Lig. 25:

    isne apud vos obtinebit causam, qui etc.,

    id. Caecin. 38:

    petita multa est apud eum praetorem,

    id. Verr. 1, 155:

    causam contra aliquem apud centumviros dicere,

    id. de Or. 2, 23, 98; Tac. Or. 38:

    numerus oratorum quot annis apud magistratus publice subscribitur,

    Cic. Verr. 3, 120:

    apud eorum quem qui manumitteretur,

    Liv. 41, 9: apud proconsules aliquem manumittere, Marcian. ap. Dig. 1, 162.—
    b.
    In extra judicial cases, before:

    apud hunc confessus es et genus etc.,

    Plaut. Capt. 2, 3, 52:

    nullam causam dico, quin mihi Et parentum et libertatis apud te deliquio siet,

    id. ib. 3, 4, 93:

    apud erum qui (servos) vera loquitur,

    id. Am. 2, 1, 43:

    apud novercam querere,

    id. Ps. 1, 3, 80:

    ego apud parentem loquor,

    Cic. Lig. 30:

    plura fateri apud amicos,

    Tac. A. 14, 62:

    aliquid apud aliquem laudare,

    Cic. Att. 2, 25; Tac. A. 13, 46; so Vulg. Gen. 12, 15:

    aliquem apud aliquos vituperare,

    Cic. Phil. 2, 11:

    apud quem tu etiam nos criminari soles,

    id. Vatin. 29.—
    c.
    Of one's feelings, views, judgment, with, in the view or sight of, before.
    (α).
    With verbs:

    apud Tenedios sanctissimus deus habetur,

    Cic. Fl. 61; id. Verr. 1, 49:

    quod apud illos amplissimum sacerdotium putatur,

    id. ib. 2, 126;

    1, 69: si tutoris auctoritas apud te ponderis nihil habebat,

    id. ib. 2, 55; id. Planc. 4:

    apud judicem grave et sanctum esse ducetur,

    id. Q. Rosc. 6:

    Quae omnia apud nos partim infamia... ponuntur, Nep. praef. 5: justificatur apud Deum,

    Vulg. Gal. 3, 11:

    haec apud illos barbatos ridicula videbantur,

    Cic. Mur. 26; id. Dom. 101:

    unus dies apud Dominum (est) sicut mille anni, et mille anni sicut dies unus,

    Vulg. 2 Pet. 3, 8.—
    (β).
    With adjj.:

    fuisti apud pontifices superior,

    Cic. Dom. 4:

    qui honos est apud Syracusanos amplissimus,

    id. Verr. 4, 137; id. Font. 36:

    quam clara (expugnatio) apud omnes,

    id. Verr. 1, 50; 2, 50:

    Satis clarus est apud timentem quisquis timetur,

    Tac. H. 2, 76; id. Or. 7:

    hoc est apud Graecos prope gloriosius quam Romae triumphasse,

    Cic. Fl. 31; Tac. H. 5, 17:

    quod aeque apud bonos miserum est,

    id. ib. 1, 29:

    quae justa sunt apud nos,

    Vulg. 1 Macc. 11, 33; ib. Rom. 2, 13:

    tunc eritis inculpabiles apud Dominum,

    ib. Num. 32, 22:

    si is pretio apud istum idoneus esset,

    Cic. Verr. 2, 121.—
    (γ).
    With substt.:

    est tanta apud eos ejus fani religio atque antiquitas, ut etc.,

    Cic. Verr. 1, 46:

    tanta nominis Romani dignitas est apud omnes nationes, ut etc.,

    id. ib. 5, 150:

    qua (hic) apud omnes Siculos dignitate atque existimatione sit,

    id. ib. 2, 111:

    Dymnus modicae apud regem auctoritatis et gratiae,

    Curt. 6, 72:

    abominatio est uterque apud Deum,

    Vulg. Prov. 17, 15.—Apud animum, apud animum meum, etc. sometimes stand for mihi, mecum, etc., or simply animo: Ea tute tibi subice et apud animum propone, before your mind, before you, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:

    ipsi primum statuerint apud animos, quid vellent,

    Liv. 6, 39, 11:

    Sic apud animum meum statuo,

    Sall. de Ord. Rep. 2:

    sic statuere apud animum meum possum,

    Liv. 34, 2, 4.—So with pers. pron. in Vulg. after the Greek: haec apud se (pros heauton) oravit, within himself, to himself, Luc. 18, 11: Sciens apud semet ipsum (en heautôi), in himself, Joan. 6, 62: statui hoc ipsum apud me (emautôi), ne etc., with myself, 2 Cor. 2, 1; so, hoc cogitet apud se (eph heautou), ib. 10, 7.—
    d.
    And simply before, in the presence of:

    id apud vos proloquar,

    Plaut. Capt. prol. 6:

    nemo est meorum amicorum, apud quem expromere omnia mea occulta audeam,

    Ter. Heaut. 3, 3, 14:

    se jactant apud eos, quos inviti vident,

    Cic. Fl. 61:

    licet mihi, Marce fili, apud te gloriari, ad quem etc.,

    id. Off. 1, 22, 78: de vobis glorior apud Macedones, Vulg. 2 Cor. 9, 2:

    plus quam apud vos commemorari velitis,

    Cic. Caecin. 77:

    non apud indoctos loquor,

    id. Pis. 68:

    ostendit, quae quisque de eo apud se dixerit,

    Caes. B. G. 1, 19:

    quid apud magnum loquerentur Achillem,

    Ov. M. 12, 163:

    neque raro neque apud paucos talia jaciebat,

    Tac. A. 4, 7:

    loqui de se apud aliquem,

    Cic. Att. 1, 3:

    mentiri apud aliquem,

    Plaut. Poen. 1, 1, 24:

    apud aliquem profiteri,

    Curt. 7, 7, 24:

    Non est nobis haec oratio habenda apud imperitam multitudinem,

    Cic. Mur. 61:

    Caesar apud milites contionatur,

    Caes. B. C. 1, 7:

    gratias agere alicui apud aliquem,

    Cic. Sest. 4; so Tac. A. 15, 22:

    si quid (in me) auctoritatis est, apud eos utar, qui etc.,

    Cic. Imp. Pomp. 2; so id. Lig. 16, and id. Red. in Sen. 24:

    Quae fundebat apud Samson lacrimas,

    Vulg. Jud. 14, 16.—
    3.
    Of a person with whom, in whose case something is, exists, is done, with, in the case of, often = in with abl.:

    quom apud te parum stet fides,

    Plaut. Ps. 1, 5, 62:

    Et bene apud memores veteris stat gratia facti,

    Verg. A. 4, 539:

    At fides mihi apud hunc est,

    Ter. Heaut. 3, 3, 10: De. Quid est? Ch. Itan parvam mihi fidem esse apud te? id. Phorm. 5, 3, 27:

    ut apud me praemium esse positum pietati scias,

    id. Hec. 4, 2, 8:

    alioqui mercedem non habebitis apud Patrem vestrum,

    Vulg. Matt. 6, 1:

    illa res quantam declarat ejusdem hominis apud hostes populi Romani auctoritatem,

    Cic. Imp. Pomp. 46:

    (eum) Aeduorum auctoritatem apud omnes Belgas amplificaturum,

    Caes. B. G. 2, 14:

    si M. Petrei non summa auctoritas apud milites exstitisset,

    Cic. Sest. 12:

    Pompei auctoritas apud omnes tanta est. quanta etc.,

    id. Fl. 14; id. Phil. 13, 7:

    ecquid auctoritatis apud vos socii populi Romani habere debeant,

    id. Div. in Caecil. 17; so id. Verr. 2, 14; id. Mur 38:

    (servi) apud eum sunt in honore et pretio,

    id. Sex. Rosc. 77; id. Verr. 5, 157; id. Cat. 3, 2:

    videmus quanta sit in invidia quantoque in odio apud quosdam virtus et industria,

    id. Verr. 5, 181:

    quo majore apud vos odio esse debet quam etc.,

    id. ib. 1, 42:

    domi splendor, apud exteras nationes nomen et gratia,

    id. Clu. 154; id. Mur. 38:

    Dumnorigem, magna apud plebem gratia,

    Caes. B. G. 1, 18:

    tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti etc.,

    id. ib. 1, 20:

    certe apud te et hos, qui tibi adsunt, veritas valebit,

    Cic. Quinct. 5; id. Div. in Caecil. 17; id. Lig. 30; id. Marcell. 14; id. Mil. 34:

    utrum apud eos pudor atque officium aut timor valeret,

    Caes. B. G. 1, 40:

    apud quem ut multum gratia valeret,

    Nep. Con. 2, 1:

    video apud te causas valere plus quam preces,

    Cic. Lig. 31; so id. Lael. 4, 13, and Tac. H. 3, 36:

    quod apud vos plurimum debebit valere,

    Cic. Div. in Caecil. 11; so Caes. B. G. 1, 17, and Tac. H. 4, 73:

    qui tantum auctoritate apud suos cives potuit, ut etc.,

    Cic. Verr. 2, 113:

    speravit sese apud tales viros aliquid posse ad etc.,

    id. Sex. Rosc. 141:

    (eum) apud finitimas civitates largiter posse,

    Caes. B. G. 1, 18:

    quae (pecunia) apud me contra fidem meam nihil potuisset,

    Cic. Verr. 1, 19:

    quae (memoria) plus apud eum possit quam salus civitatis,

    id. Phil. 5, 51; id. Verr. 3, 131:

    qui apud eum plurimum poterat,

    id. ib. 3, 130:

    qui apud me et amicitia et beneficiis et dignitate plurimum possunt,

    id. Sex. Rosc. 4; so Caes. B. G. 1, 9.—So very rarely with adjj.:

    faciles sunt preces apud eos, qui etc.,

    Cic. Har. Resp. 63:

    nihil me turpius apud homines fuisset,

    id. Att. 2, 19:

    apud quos miserum auxilium tolerabile miserius malum fecit,

    Cels. 3, 23.—
    4.
    Of persons, of inhabitants of cities or countries, among whom one is, or something is, is done or happens, among = inter:

    CONSOL. QVEI. FVIT. APVD. VOS., Epit. Scip. ap. Grotef. Gr. II. p. 296: homines apud nos noti, inter suos nobiles,

    Cic. Fl. 52:

    Ut vos hic, itidem ille apud vos meus servatur filius,

    Plaut. Capt. 2, 2, 11; 2, 2, 62:

    qui (colonus) perigrinatur apud vos,

    Vulg. Exod. 12, 49:

    qui regnabat apud vos,

    ib. 1 Macc. 12, 7; ib. Matt. 13, 56; ib. Luc. 9, 41:

    si iste apud eos quaestor non fuisset,

    Cic. Div. in Caecil. 4; 65:

    Apud eos fuisse regem Divitiacum,

    Caes. B. G. 2, 4; 2, 2:

    qui (praetores) apud illos a populo creantur,

    Cic. Fl. 44:

    apud quos consul fuerat,

    id. Div. in Caecil. 66; id. Verr. 2, 5; 4, 108:

    apud inferos illi antiqui supplicia impiis constituta esse voluerunt,

    id. Cat. 4, 8; id. Tusc. 1, 5, 10; so Vulg. Eccli. 14, 17: Sunt apud infernos tot milia formosarum, Prop. 3, 2, 63:

    fateri quae quis apud superos distulit in seram commissa piacula mortem,

    Verg. A. 6, 568;

    Vel. 2, 48, 2: studiis militaribus apud juventutem obsoletis,

    Cic. Font. 42:

    qui apud socios nominis Latini censi essent,

    Liv. 41, 9:

    qui apud gentes solus praestat, Naev., Com. Rel. p. 25 Rib.: quae sacra apud omnes gentes nationesque fiunt,

    Cic. Verr. 4, 109:

    id (simulacrum) apud Segestanos positum fuisse,

    id. ib. 4, 80:

    si apud Athenienses non deerant qui rem publicam defenderent,

    id. Sest. 141, and Nep. Milt. 6, 2:

    ille est magistratus apud Siculos, qui etc.,

    Cic. Verr. 2, 131:

    si tu apud Persas deprehensus etc.,

    id. ib. 5, 166:

    Apud Helvetios longe nobilissimus fuit Orgetorix,

    Caes. B. G. 1, 2:

    apud omnes Graecos hic mos est, ut etc.,

    Cic. Verr. 2, 158, and id. Fragm. B. 7, 18 B. and K.:

    quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut etc.,

    Caes. B. G. 1, 50:

    aliis Germanorum populis usurpatum raro apud Chattos in consensum vertit,

    Tac. G. 31:

    Cui (mihi) neque apud Danaos usquam locus (est),

    Verg. A. 2, 71:

    apud Nahanarvalos antiquae religionis lucus ostenditur,

    Tac. G. 43; 32; 38; 44; id. H. 4, 56; 4, 61; id. A. 2, 1; 2, 45: apud Graecos magis quam in ceteris nationibus exculta est medicina, Cels. praef. 3, 9.—So of an army, in, with, where in with abl. is commonly used:

    qui apud exercitum cum Lucio Lucullo est,

    in the army under L. Lucullus, Cic. Verr. 4, 49; so id. Arch. 11:

    apud exercitum mihi fueris tot annos,

    id. Mur. 45:

    quod Hannibalem etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent,

    in the army with a command, Nep. Hann. 7, 3:

    simul manere apud exercitus Titum utile videbatur,

    Tac. H. 5, 10:

    quod XII. pondo argenti habuisset apud exercitum,

    with his troops, Plin. 33, 4, 50, § 143.—
    5.
    In designating the author of a work or of an assertion, apud aliquem, in, by, in the writings of, any one (the work itself being designated by in with abl.; as, de qua in Catone majore satis multa diximus, Cic. Off. 1, 42, 151:

    Socraiem illum, qui est in Phaedro Platonis,

    id. de Or. 1, 7, 28:

    quo in libro,

    id. ib. 1, 11, 47):

    ut scriptum apud eundem Caelium est,

    Cic. Div. 1, 26, 55:

    apud Xenophontem autem moriens Cyrus major haec dicit,

    id. Sen. 22, 79:

    quod apud Platonem est in philosophos dictum, quod etc.,

    id. Off. 1, 9, 28:

    apud Agathoclem scriptum in historia est,

    id. Div. 1, 24, 50:

    ut est apud poetam nescio quem,

    id. Phil. 2, 65:

    Quod enim est apud Ennium, etc.,

    id. Off. 1, 8, 26:

    de qua (ambitione) praeclare apud eundem est Platonem, simile etc.,

    id. ib. 1, 25, 87:

    Apud Varronem ita est, etc.,

    Plin. 18, 35, 79, § 348:

    ut video scriptum apud Graecos,

    Cic. Scaur. 4:

    invenio apud quosdam auctores,

    Tac. H. 2, 37; so id. A. 1, 81; 3, 3:

    reperio apud scriptores,

    id. ib. 2, 88:

    apud Solonem,

    i. e. in his laws, Cic. Leg. 2, 26, 64:

    cui bono est, si apud te Agamemnon diserte loquitur, i. e. in tragoediis tuis,

    Tac. Or. 9. —Also of speakers:

    apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur,

    Tac. Agr. 22.—
    6.
    a.. Est aliquid apud aliquem = est alicui aliquid, apud aliquem being equivalent to dat. of possessor:

    quae (scientia auguralis) mihi videtur apud majores fuisse dupliciter, ut etc.,

    Cic. Leg. 2, 13, 33:

    juris civilis magnum usum apud multos fuisse,

    id. Brut. 41, 152:

    cum apud eum summum esset imperium populi,

    Nep. Phoc. 2, 4:

    omnis gratia, potentia, honos, divitiae apud illos sunt,

    Sall. C. 20, 8:

    par gloria apud Hannibalem hostesque Poenos erat,

    Liv. 22, 30, 8:

    apud quos nulla loricarum galearumve tegmina (erant),

    Tac. A. 12, 35:

    pecuniam ac dona majora apud Romanos (esse),

    id. H. 4, 76:

    minorem esse apud victos animum,

    id. ib. 3, 1;

    2, 75: quando quidem est apud te virtuti honos,

    Liv. 2, 1, 15: Phoebo sua semper apud me Munera sunt, Phoebus has his gifts with me, i. e. I have his gifts for Phoebus, Verg. E. 3, 62; so Hor. C. 3, 29, 5:

    apud te est fons vitae,

    Vulg. Psa. 35, 10:

    apud Dominum (est) misericordia,

    ib. ib. 129, 7.—
    b.
    Est aliquid apud aliquem also simply denotes that something is in one's hands, in his power, at his disposal:

    erat ei apud me pauxillulum Nummorum,

    Ter. Phorm. 1, 1, 3:

    negasse habere se (phaleras): apud alium quoque eas habuisse depositas,

    Cic. Verr. 4, 29:

    multa (signa) deposita apud amicos,

    id. ib. 4, 36:

    apud quem inventus est scyphus,

    Vulg. Gen. 44, 16; ib. [p. 147] Exod. 22, 4; ib. Deut. 24, 12.—So also of persons:

    te pix atra agitet apud carnuficem,

    in the hands of, Plaut. Capt. 3, 4, 65:

    qui (obsides) apud eum sint,

    Caes. B. G. 1, 31; 1, 33.—
    c.
    Apud aliquem = alicui, the dat. of indir. obj.:

    remanet gloria apud me, Att., Trag. Rel. p. 194 Rib.: nihil apud Siculum, nihil apud civem Romanum tota in Sicilia reliquisse,

    Cic. Verr. 4, 2:

    si (cura rei publicae) apud Othonem relinqueretur,

    Tac. H. 1, 13; 1, 20:

    qui judicia manere apud ordinem Senatorium volunt,

    Cic. Div. in Caecil. 8:

    neque praemia caedis apud interfectorem mansura,

    Tac. H. 2, 70; id. A. 15, 7:

    fidens apud aliquem obligare,

    Dig. 16, 1, 27.—So rarely with adjj.:

    Essetne apud te is servos acceptissimus?

    Plaut. Capt. 3, 5, 56:

    non dicam amicum tuum, quod apud homines carissimum est,

    Cic. Verr. 2, 110:

    apud publicanos gratiosus fuisti,

    id. ib. 2, 169; 4, 38; id. Fl. 76; id. Lig. 31: Apud homines hoc impossibile est;

    apud Deum autem omnia possibilia sunt,

    Vulg. Matt. 19, 26; ib. Marc. 10, 27.
    II.
    Transf. In designations of place,
    A.
    At, near, about, around, before (esp. freq. in the post-Aug. histt.) = ad, prope, circum, ante: tibi servi multi apud mensam adstant, Naev. ap. Prisc. p. 893 P. (Com. Rel. p. 10 Rib.):

    verecundari neminem apud mensam decet,

    Plaut. Trin. 2, 4, 77:

    Quid apud hasce aedis negotii est tibi?

    id. Am. 1, 1, 194:

    Quid illisce homines quaerunt apud aedis meas?

    id. Most. 4, 2, 26; id. Trin. 4, 2, 25: apud ignem adsidere, Turp. ap. Non. p. 522, 26 (Com. Rel. p. 100 Rib.); Sisenn. ap. Non. p. 86, 16:

    navem is fregit apud Andrum insulam,

    Ter. And. 1, 3, 17:

    apud Tenedum pugna illa navalis,

    Cic. Arch. 21:

    ut apud Salamina classem suam constituerent,

    Nep. Them. 3, 4:

    apud oppidum morati,

    Caes. B. G. 2, 7:

    agri in Hispania apud Karthaginem Novam,

    Cic. Agr. 1, 5:

    bellatum apud Actium,

    Tac. H. 1, 1; 1, 72; 3, 76:

    Pugnabant alii tardis apud Ilion armis,

    Ov. R. Am. 163:

    morabatur in castris apud Galgalam,

    Vulg. Jos. 10, 6:

    quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae,

    Verg. A. 11, 288:

    apud vetustam turrem, Att., Trag. Rel. p. 189 Rib.: apud castellum consedisse,

    Tac. A. 4, 25:

    Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,

    id. H. 3, 35:

    apud vexillum tendentes,

    id. A. 1, 17:

    trepidatur apud naves,

    id. H. 2, 15:

    hostis est non apud Anienem, sed in urbe,

    Cic. Mur. 84; id. Fam. 2, 10, 5:

    quam detraxerat apud rapidum Simoenta sub Ilio alto,

    Verg. A. 5, 261:

    apud abunaantem amnem et rapidas undas Inachi, Att., Trag. Rel. p. 175 Rib.: apud gelidi flumina Hebri,

    Verg. A. 12, 331:

    octo apud Rhenum legiones,

    Tac. A. 1, 3:

    apud ripam Rheni,

    id. ib. 2, 83:

    probavi te apud Aquam Contradictionis,

    Vulg. Psa. 80, 8:

    repertus apud fretum Siciliae,

    Tac. A. 6, 14:

    propitiata Juno apud proximum mare,

    id. ib. 15, 44:

    apud promunturium Miseni consedit in villa,

    id. ib. 6, 50:

    Ut aput nivem et ferarum gelida stabula forem, for in nive etc.,

    Cat. 63, 53 Mull.:

    apud altaria deum pepigere,

    before, Tac. A. 11, 9:

    decernuntur supplicationes apud omnia pulvinaria,

    id. ib. 14, 12 (cf.:

    unum diem circa omnia pulvinaria supplicatio fuit,

    Liv. 41, 9):

    apud Caesaris effigiem procubuit,

    Tac. A. 12, 17; 13, 23:

    quartum apud lapidem substiterat,

    id. ib. 15, 60:

    laudavit ipse apud rostra (for pro rostris),

    Tac. A. 16, 6; so, apud forum (cf.: ad forum under ad, I. A. 3., and in Gr. Sophocl. Trach. 371, pros mesêi agorai;

    on the other hand,

    id. ib. 423, en mesêi agorai; id. ib. 524, têlaugei par ochthôi): Quidam apud forum mihi vendidit, Pomp., Com. Rel. p. 250 Rib.: Ch. Qui scis? By. Apud forum modo e Davo audivi, Ter. And. 2, 1, 2; 1, 5, 18:

    Capuae multa apud forum aedificia de caelo tacta,

    Liv. 41, 9 (Weissenb., in foro):

    quod (templum) apud forum holitorium C. Duilius struxerat,

    Tac. A. 2, 49.—
    B.
    At, in = in with abl. or gen. or abl. of place: CONSVLES SENATVM CONSOLVERVNT N. OCTOB. APVD AEDEM DVELONAI, S. C. de Bacch. I.; so,

    ejus statuam majores apud aedem matris deum consecravisse,

    Tac. A. 4, 64:

    apud villam est,

    Ter. Ad. 4, 1, 1; so Cic. Verr. 4, 22, 48:

    Eum argentum sumpsisse apud Thebas ab danista fenore,

    Plaut. Ep. 2, 2, 67:

    deponere apud Solos in delubro pecuniam,

    Cic. Leg. 2, 16, 40:

    ut rationes apud duas civitates possim relinquere,

    id. Att. 6, 7, 2: qui mense Aprili apud Baias essent, id. Fragm. B. 13, 4, 1 B. and K.;

    13, 4, 4 iid.: seditio militum coepta apud Sucronem,

    Liv. 28, 29:

    donum apud Antium statuitur,

    Tac. A. 3, 71:

    bellis civilibus Maecenatem equestris ordinis cunctis apud Romam atque Italiam praeposuit,

    id. ib. 6, 11:

    Titus in consecrando apud Memphim bove Apide diadema gestavit,

    Suet. Tit. 5:

    quod Judaeam praeterveniens apud Hierosolymam non supplicasset,

    id. Aug. 93:

    apud Mediolanum,

    Lact. Mort. Persec. 48:

    eum pugionem apud Capitolium consecravit,

    Tac. A. 15, 74:

    Equitum Romanorum locos sedilibus plebis anteposuit apud Circum,

    id. ib. 15, 32:

    quae (effigies) apud theatrum Pompei locaretur,

    id. ib. 3, 72:

    qui (rei) apud aerarium pependissent,

    Suet. Dom. 9 Roth:

    cujus (scientiae) apiscendae otium apud Rhodum magistrum Thrasullum habuit,

    Tac. A. 6, 20; 4, 14; so Suet. Aug. 92; Eutr. 7, 13:

    ut civitati Cibyraticae apud Asiam subveniretur,

    Tac. A. 4, 13; 4, 18; 16, 15:

    apud Pharsaliam,

    Liv. Epit. 111:

    apud Palaestinam,

    Eutr. 7, 13:

    qui erant apud Helladam,

    Vulg. 1 Macc. 8, 9. —
    III.
    Of time.
    A.
    With words denoting time or occasion, in, at (rare):

    apud saeclum prius,

    Ter. Eun. 2, 2, 15:

    aliquem apud judicium persequi,

    at the trial, Cic. Verr. 4, 104.—
    B.
    With words designating persons, with, among, in the time of:

    hostis apud majores nostros is dicebatur, quem nunc etc.,

    Cic. Off. 1, 12, 36:

    fecerunt hoc multi apud majores nostros,

    id. Verr. 2, 118; 5, 148:

    Fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,

    id. Mur. 36; id. Off. 2, 24, 85; id. Lael. 2, 6:

    Apud antiquos fuit Petron quidam, Cels. praef. 3, 9: aliam apud Fabricios, aliam apud Scipiones pecuniam (fuisse),

    Tac. A. 2, 33.—
    IV.
    For ad with words implying motion (very rare):

    APVT EVM PERVENIRE,

    Inscr. Grut. 786, 5:

    atque apud hunc eo vicinum,

    Plaut. Mil. 2, 5, 70:

    Bito apud aurificem,

    Lucil. 30, 66 Mull.: apud legiones venit, Sall. Fragm. ap. Pomp. Commod. Don. p. 395 Lind.:

    (naves) apud insulas longius sitas ejectae,

    Tac. A. 2, 24:

    qui apud Romanos de societate functus est legatione,

    Vulg. 2 Macc. 4, 11.
    ► Apud has some peculiarities of position, chiefly in Tac.
    (cf. ad, I. fin. b.)
    a.
    It is sometimes placed after its subst.:

    quae fiunt apud fabros, fictores, item alios apud,

    Varr. L. L. 6, 78, p. 104 Mull.:

    Is locus est Cumas aput,

    Lucr. 6, 747 Lachm.:

    montem apud Erycum,

    Tac. A. 4, 43:

    ripam apud Euphratis,

    id. ib. 6, 31:

    Misenum apud et Ravennam,

    id. ib. 4, 5 (in Suet. Dom. 9 the editt. vary between aerarium apud and apud aerarium; the latter seems preferable, and is adopted by Oudend., Bremi, Baumg.-Crus., and Roth).—
    b.
    It is sometimes placed between the subst. and adj.:

    barbaras apud gentes,

    Tac. A. 2, 88, 3, 26; 15, 60:

    non modo Graecis in urbibus, sed Romana apud templa,

    id. ib. 14, 14.—
    c.
    Twice in Verg. it stands before the secondary adjunct of its subst.:

    apud durae moenia Trojae, A. 11, 288: apud gelidi flumina Hebri,

    ib. 12, 331. Apud is never found in compound words. V. more on this word in Hand, Turs. I. pp. 405-416.

    Lewis & Short latin dictionary > apud

  • 4 atrium

    ātrĭum, ii, n. [acc. to Scaliger, from aithrion, subdiale, since it was a part of the uncovered portion of the house (but the atrium of the Romans was always covered); acc. to Varr. L. L. 5, § 161 Müll., from the Tuscan town Atria, where this style of architecture originated; cf. Paul. ex Fest. p. 13 Müll.; and Müller, Etrusk. 1, p. 254 sq.; but better from ater, acc. to the explanation of Servius: ibi etiam culina erat, unde et atrium dictum est; atrum enim erat ex fumo, ad Verg. A. 1, 730].
    I.
    The fore-court, hall, entrance-room, entry; that part of the Roman house into which one first came after passing the entrance (janua); cf. Vitr. 6, 4; O. Müller, Archaeol. III. § 293, and Etrusk. above cited. In earlier times, the atrium was used as a dining-room, Cato ap. Serv. ad Verg. A. 1, 726. Here stood, opposite the door, the lectus genialis, Hor. Ep. 1, 1, 87;

    here sat the housewife with her maidens spinning,

    Arn. adv. Gent. 2, 67;

    here clients were in attendance,

    Hor. Ep. 1, 5, 31; Juv. 7, 7 and 91;

    and here hung the family portraits and other paintings,

    Plin. 34, 8, 19, § 55; Mart. 2, 90; Val. Max. 5, 8, 3; Vulg. Matt. 26, 58; ib. Marc. 14, 54; ib. Joan. 18, 15 al.— Poet. in the plur., of a single atrium:

    Apparet domus intus et atria longa patescunt,

    Verg. A. 2, 483; so Ov. M. 14, 260; Juv. 8, 20 al.— Meton. for the house itself:

    nec capient Phrygias atria nostra nurus,

    Ov. H. 16, 184; id. M. 13, 968.—So of the entrance-room in the dwelling of the gods: dextrā laevāque deorum Atria nobilium (as it were clients, v. supra) valvis celebrantur apertis, Ov. M. 1, 172; Stat. Th. 1, 197.—
    II.
    In temples and other public buildings there was often an atrium, a hall, court:

    in atrio Libertatis,

    Cic. Mil. 22, 59; Liv. 25, 7; 45, 15; Tac. H. 1, 31; Suet. Aug. 29:

    Vestae,

    Plin. Ep. 7, 19, 2;

    also called atrium regium,

    Liv. 26, 27; cf. Ov. F. 6, 263; id. Tr. 3, 1, 30:

    atrium tabernaculi,

    Vulg. Exod. 27, 9; ib. Lev. 6, 26:

    in atriis Domūs Dei,

    ib. Psa. 91, 14; 134, 2;

    Smith, Dict. Antiq.—So atrium auctionarium,

    an auction-hall, auction-room, Cic. Agr. 1, 3; so Inscr. Orell. 3439; and absol., atria:

    cum desertis Aganippes Vallibus esuriens migraret in atria Clio,

    Juv. 7, 7. Such halls were the Atria Licinia, Cic. Quinct. 6, 25: ATRIVM SVTORIVM, the shoemakers' hall, a place in Rome, Calend. Praenest. Inscr. Orell. II. 386.

    Lewis & Short latin dictionary > atrium

  • 5 area

    ārĕa (in inscriptions freq. ARIA, Inscr. Orell. 4130, etc.), ae, f [some comp. eraze = on the ground; Germ. Erde; Engl. earth, hearth; others, as Varro and Festus, connected it with areo, as if pr. dry land, as terra may be connected with torreo; so Bopp and Curt.], a piece of level ground, a vacant place, esp. in the town (syn.:

    planities, aequor): in urbe loca pura areae,

    Varr. L. L. 5, § 38 Müll: area proprie dicitur locus vacuus, Paul. ex Fest. p. 11 Müll.: locus sine aedificio in urbe area;

    rure autem ager appellatur,

    Dig. 50, 16, 211.
    I.
    Lit., ground for a house, a building-spot:

    si Ponendae domo quaerenda est area primum,

    Hor. Ep. 1, 10, 13. arearum electio, Vitr. 1, 7, 1:

    pontifices si sustulerint religionem, aream praeclaram habebimus,

    Cic. Att. 4, 1 fin.; Liv. 4, 16; 1, 55; Suet. Vesp. 8; Dig. 7, 4, 10 al.—
    II.
    Transf.
    A.
    A vacant space around or in a house, a court (syn. spatium):

    resedimus in areā domŭs,

    Plin. Ep. 6, 20, 4; so id. ib. 7, 27, 10; Vulg. 3 Reg. 22, 10; Dig. 43, 22, 1; 8, 2, 1 al.—
    B.
    An open space for games, an open play-ground (syn.:

    campus, curriculum),

    Hor. C. 1, 9, 18.— Hence, in gen., a field for effort, etc. (syn.:

    campus, locus, q. v.),

    Ov. Am. 3, 1, 26, and trop.:

    area scelerum,

    i. e. where vices have full scope, Cic. Att. 9, 18.—Also, a raceground, Ov. F. 4, 10 (cf. id. ib. 2, 360); and trop., the course of life:

    vitae tribus areis peractis (i. e. pueritiā, juventute, senectute),

    Mart. 10, 24.—
    C.
    A threshing floor (among the ancients, an open space in the vicinity of the house).
    1.
    Lit.:

    neque in segetibus neque in areis neque in horreis,

    Cic. Verr. 2, 3, 8; Hor. C. 1, 1, 10; id. S. 1, 1, 45; Tib. 1, 5, 22; Vulg. Gen. 50, 10; ib. Isa. 21, 10. Its construction may be learned from Cato, R. R. 91 and 129; Varr. R. R. 1, 51; Verg. G. 1, 178 sqq. Voss; Col. 5, 1, 4; 5, 2, 20; and Pall. 1, 36 al.—
    2.
    Trop., of the body of Christians, as subject to separation, judgment (eccl. Lat.), Vulg. Matt. 3, 12; Aug. Ver. Rel. 5.—
    D.
    The halo around the sun or moon: tales splendores Graeci areas (i. e. halônas) vocavere, Sen. Q. N. 1, 2.—
    E.
    A bed or border in a garden, Varr. L. L. 6, § 64 Müll.; Col. 11, 3; Plin. 19, 4, 20, § 60; Pall. 1, 34.—
    F.
    A fowling-floor, Plaut. As. 1, 3, 64: aedes nobis area est;

    auceps sum ego,

    id. ib. 1, 3, 67.—
    G.
    A burying-ground, church-yard, Tert. ad Scap. 3. —
    H.
    A bald spot upon the head, baldness, Cels. 6, 4; Mart. 5, 50.

    Lewis & Short latin dictionary > area

  • 6 domesticus

        domesticus adj.    [domus], of the house: parietes: vestitus, to wear in the house: tempus, spent at home: domesticus otior, i. e. at home, H. — Of the family, domestic, familiar, household: homo: lectus: cum Metellis usus: clades, L.: iudicium, of their own families, Cs.: foedus, family alliance, L.— Plur m. as subst, the members of a family, inmates of a household: Antoni: inter domesticos infida omnia, L.— Domestic, native, private, internal: opes, Cs.: forenses domesticaeque res: bellum, civil, Cs.: malum: facta celebrare, of their own country, H.—Plur. as subst: alienigenas domesticis anteferre. — Proper, personal, one's own: ipsorum incommodum: periculum: Furiae, in himself.
    * * *
    I
    domestica, domesticum ADJ
    domestic, of the house; familiar, native; civil, private, personal
    II III
    domestics (pl.), those of the household

    Latin-English dictionary > domesticus

  • 7 domestici

    dŏmestĭcus, a, um, adj. [domus], of or belonging to the house.
    I.
    Lit. (very rare):

    dico intra domesticos parietes,

    Cic. Deiot. 2, 5:

    vestis,

    a garment to wear in the house, id. Fin. 2, 24; Suet. Aug. 73 al.:

    domesticus otior,

    i. e. at home, Hor. S. 1, 6, 128.—Far more freq. and class.,
    II.
    Transf., of or belonging to one's family; domestic, familiar, household.
    A.
    In gen.
    1.
    Adj.: in luctu domestico. Cic. Vatin. 13; cf. Ov. M. 13, 578:

    maeror,

    Suet. Calig. 5: domesticis praeceptis ernditus. Cic. Rep. 1, 22 fin.; cf.: usus et consuetudo cum ali [p. 608] quo, id. Rosc. Am. 6; so,

    usus,

    Quint. 4 prooem. § 1; cf. Ov. P. 4, 3, 15:

    homo prope domesticus,

    Cic. Fam. 7, 14; cf.

    praedones (with hospites and amici),

    id. Rosc. Am. 6:

    mala,

    id. Sest. 45, 97; cf.

    clades (with avunculus absumptus),

    Liv. 9, 17, 17:

    exempla,

    id. 37, 25; Quint. 9, 3, 73:

    religio,

    Suet. Claud. 12:

    convivium,

    id. ib. 44:

    ecclesia,

    the church in the house, Vulg. 1 Cor. 16, 19. —
    2.
    Subst.: dŏmestĭci, ōrum, m., the members of a family, inmates of a household, Cic. Rab. Post. 2, 4; Liv. 1, 42; Suet. Aug. 89; 78; Vulg. 2 Reg. 16, 2 al.—Also, family domestics, household slaves, Suet. Oth. 10; and for the escort, retinue of a person, Cod. Th. 1, 12, 3; Cod. Just. 12, 7; cf.

    milites,

    i. e. body-guard, Vop. Numer. 13.—
    B.
    In partic.
    1.
    Opp. to what is foreign or public, domestic, native; private, internal:

    copiae rei frumentariae,

    Caes. B. G. 2, 10, 4:

    si superavissent vel domesticis opibus vel externis auxiliis,

    id. B. C. 2, 5 fin.; cf.:

    externa lubentius in tali re quam domestica recordor,

    Cic. Off. 2, 8:

    non esse transmarinis nec importatis artibus eruditus, sed genuinis domesticisque virtutibus,

    id. Rep. 2, 15 fin.; cf.

    mos (opp. adventicia doctrina),

    id. ib. 3, 3 Mos.:

    insolens domesticarum rerum fastidium,

    id. Fin. 1, 3 fin.:

    alienigenas domesticis anteferre,

    id. Font. 10 fin.:

    bellum,

    intestine, civil war, Caes. B. G. 5, 9, 4; cf.

    hostes,

    Cic. Vatin. 10, 25:

    insidiae (with intestinum scelus),

    id. Fam. 5, 2; cf.:

    et intestinum malum,

    id. Verr. 2, 1, 15:

    ac vernaculum crimen (opp. Romam de provincia apportatum),

    id. ib. 2, 3, 61:

    facta celebrare,

    i. e. of their own country, Hor. A. P. 287 et saep.:

    res domesticas ac familiares (opp. rem publicam),

    Cic. Tusc. 1, 1, 2; cf.:

    domestica et publica,

    id. Fam. 5, 13, 4; Liv. 1, 1 fin.:

    ut vestitum, sic sententiam habeas aliam domesticam, aliam forensem,

    Cic. Fin. 2, 24; cf. id. Or. 43 fin.:

    foris claros domestica destruebat infamia,

    Plin. Pan. 83, 4:

    in rebus privatis ac domesticis,

    Quint. 2, 21, 4 et saep.—
    2.
    (Like the Gr. oikeios) = proprius, proper, personal, one's own (opp. alienus):

    si ex ipsorum domestico incommodo nullus dolor insideret, etc., ex domestico judicio atque animi conscientia,

    Caes. B. C. 3, 60, 2; Cic. Div. in Caecil. 10, 31; id. Verr. 2, 3, 41, § 95; id. de Or. 2, 9, 38; id. Or. 38, 132; cf.:

    Furiae, i. e. in his own heart,

    id. Rosc. Am. 24, 67. — Adv.: dŏmestĭce, at home, privately (late Lat.):

    et secrete,

    Tert. Pall. 4:

    confectus libellus,

    Symm. Ep. 10, 36 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > domestici

  • 8 domesticus

    dŏmestĭcus, a, um, adj. [domus], of or belonging to the house.
    I.
    Lit. (very rare):

    dico intra domesticos parietes,

    Cic. Deiot. 2, 5:

    vestis,

    a garment to wear in the house, id. Fin. 2, 24; Suet. Aug. 73 al.:

    domesticus otior,

    i. e. at home, Hor. S. 1, 6, 128.—Far more freq. and class.,
    II.
    Transf., of or belonging to one's family; domestic, familiar, household.
    A.
    In gen.
    1.
    Adj.: in luctu domestico. Cic. Vatin. 13; cf. Ov. M. 13, 578:

    maeror,

    Suet. Calig. 5: domesticis praeceptis ernditus. Cic. Rep. 1, 22 fin.; cf.: usus et consuetudo cum ali [p. 608] quo, id. Rosc. Am. 6; so,

    usus,

    Quint. 4 prooem. § 1; cf. Ov. P. 4, 3, 15:

    homo prope domesticus,

    Cic. Fam. 7, 14; cf.

    praedones (with hospites and amici),

    id. Rosc. Am. 6:

    mala,

    id. Sest. 45, 97; cf.

    clades (with avunculus absumptus),

    Liv. 9, 17, 17:

    exempla,

    id. 37, 25; Quint. 9, 3, 73:

    religio,

    Suet. Claud. 12:

    convivium,

    id. ib. 44:

    ecclesia,

    the church in the house, Vulg. 1 Cor. 16, 19. —
    2.
    Subst.: dŏmestĭci, ōrum, m., the members of a family, inmates of a household, Cic. Rab. Post. 2, 4; Liv. 1, 42; Suet. Aug. 89; 78; Vulg. 2 Reg. 16, 2 al.—Also, family domestics, household slaves, Suet. Oth. 10; and for the escort, retinue of a person, Cod. Th. 1, 12, 3; Cod. Just. 12, 7; cf.

    milites,

    i. e. body-guard, Vop. Numer. 13.—
    B.
    In partic.
    1.
    Opp. to what is foreign or public, domestic, native; private, internal:

    copiae rei frumentariae,

    Caes. B. G. 2, 10, 4:

    si superavissent vel domesticis opibus vel externis auxiliis,

    id. B. C. 2, 5 fin.; cf.:

    externa lubentius in tali re quam domestica recordor,

    Cic. Off. 2, 8:

    non esse transmarinis nec importatis artibus eruditus, sed genuinis domesticisque virtutibus,

    id. Rep. 2, 15 fin.; cf.

    mos (opp. adventicia doctrina),

    id. ib. 3, 3 Mos.:

    insolens domesticarum rerum fastidium,

    id. Fin. 1, 3 fin.:

    alienigenas domesticis anteferre,

    id. Font. 10 fin.:

    bellum,

    intestine, civil war, Caes. B. G. 5, 9, 4; cf.

    hostes,

    Cic. Vatin. 10, 25:

    insidiae (with intestinum scelus),

    id. Fam. 5, 2; cf.:

    et intestinum malum,

    id. Verr. 2, 1, 15:

    ac vernaculum crimen (opp. Romam de provincia apportatum),

    id. ib. 2, 3, 61:

    facta celebrare,

    i. e. of their own country, Hor. A. P. 287 et saep.:

    res domesticas ac familiares (opp. rem publicam),

    Cic. Tusc. 1, 1, 2; cf.:

    domestica et publica,

    id. Fam. 5, 13, 4; Liv. 1, 1 fin.:

    ut vestitum, sic sententiam habeas aliam domesticam, aliam forensem,

    Cic. Fin. 2, 24; cf. id. Or. 43 fin.:

    foris claros domestica destruebat infamia,

    Plin. Pan. 83, 4:

    in rebus privatis ac domesticis,

    Quint. 2, 21, 4 et saep.—
    2.
    (Like the Gr. oikeios) = proprius, proper, personal, one's own (opp. alienus):

    si ex ipsorum domestico incommodo nullus dolor insideret, etc., ex domestico judicio atque animi conscientia,

    Caes. B. C. 3, 60, 2; Cic. Div. in Caecil. 10, 31; id. Verr. 2, 3, 41, § 95; id. de Or. 2, 9, 38; id. Or. 38, 132; cf.:

    Furiae, i. e. in his own heart,

    id. Rosc. Am. 24, 67. — Adv.: dŏmestĭce, at home, privately (late Lat.):

    et secrete,

    Tert. Pall. 4:

    confectus libellus,

    Symm. Ep. 10, 36 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > domesticus

  • 9 ā

       ā    (before consonants), ab (before vowels, h, and some consonants, esp. l, n, r, s), abs (usu. only before t and q, esp. freq. before the pron. te), old af, praep. with abl., denoting separation or departure (opp. ad).    I. Lit., in space, from, away from, out of.    A. With motion: ab urbe proficisci, Cs.: a supero mari Flaminia (est via), leads: Nunc quidem paululum, inquit, a sole, a little out of the sun: usque a mari supero Romam proficisci, all the way from; with names of cities and small islands, or with domo, home (for the simple abl; of motion, away from, not out of, a place); hence, of raising a siege, of the march of soldiers, the setting out of a fleet, etc.: oppidum ab Aeneā fugiente a Troiā conditum: ab Alesiā, Cs.: profectus ab Orico cum classe, Cs.; with names of persons or with pronouns: cum a vobis discessero: videat forte hic te a patre aliquis exiens, i. e. from his house, T.; (praegn.): a rege munera repudiare, from, sent by, N.—    B. Without motion.    1. Of separation or distance: abesse a domo paulisper maluit: tum Brutus ab Romā aberat, S.: hic locus aequo fere spatio ab castris Ariovisti et Caesaris aberat, Cs.: a foro longe abesse: procul a castris hostes in collibus constiterunt, Cs.: cum esset bellum tam prope a Siciliā; so with numerals to express distance: ex eo loco ab milibus passuum octo, eight miles distant, Cs.: ab milibus passuum minus duobus castra posuerunt, less than two miles off, Cs.; so rarely with substantives: quod tanta machinatio ab tanto spatio instrueretur, so far away, Cs.—    2. To denote a side or direction, etc., at, on, in: ab sinistrā parte nudatis castris, on the left, Cs.: ab eā parte, quā, etc., on that side, S.: Gallia Celtica attingit ab Sequanis flumen Rhenum, on the side of the Sequani, i. e. their country, Cs.: ab decumanā portā castra munita, at the main entrance, Cs.: crepuit hinc a Glycerio ostium, of the house of G., T.: (cornua) ab labris argento circumcludunt, on the edges, Cs.; hence, a fronte, in the van; a latere, on the flank; a tergo, in the rear, behind; a dextro cornu, on the right wing; a medio spatio, half way.—    II. Fig.    A. Of time.    1. Of a point of time, after: Caesar ab decimae legionis cohortatione ad dextrum cornu profectus, immediately after, Cs.: ab eo magistratu, after this office, S.: recens a volnere Dido, fresh from her wound, V.: in Italiam perventum est quinto mense a Carthagine, i. e. after leaving, L.: ab his, i. e. after these words, hereupon, O.: ab simili <*>ade domo profugus, i. e. after and in consequence of, L.—    2. Of a period of time, from, since, after: ab hora tertiā bibebatur, from the third hour: ab Sullā et Pompeio consulibus, since the consulship of: ab incenso Capitolio illum esse vigesumum annum, since, S.: augures omnes usque ab Romulo, since the time of: iam inde ab infelici pugnā ceciderant animi, from (and in consequence of), L.; hence, ab initio, a principio, a primo, at, in, or from the beginning, at first: ab integro, anew, afresh: ab... ad, from (a time)... to: cum ab horā septimā ad vesperum pugnatum sit, Cs.; with nouns or adjectives denoting a time of life: iam inde a pueritiā, T.: a pueritiā: a pueris: iam inde ab incunabulis, L.: a parvo, from a little child, or childhood, L.: ab parvulis, Cs.—    B. In other relations.    1. To denote separation, deterring, intermitting, distinction, difference, etc., from: quo discessum animi a corpore putent esse mortem: propius abesse ab ortu: alter ab illo, next after him, V.: Aiax, heros ab Achille secundus, next in rank to, H.: impotentia animi a temperantiā dissidens: alieno a te animo fuit, estranged; so with adjj. denoting free, strange, pure, etc.: res familiaris casta a cruore civili: purum ab humano cultu solum, L.: (opoidum) vacuum ab defensoribus, Cs.: alqm pudicum servare ab omni facto, etc., II.; with substt.: impunitas ab iudicio: ab armis quies dabatur, L.; or verbs: haec a custodiis loca vacabant, Cs.—    2. To denote the agent, by: qui (Mars) saepe spoliantem iam evertit et perculit ab abiecto, by the agency of: Laudari me abs te, a laudato viro: si quid ei a Caesare gravius accidisset, at Caesar's hands, Cs.: vetus umor ab igne percaluit solis, under, O.: a populo P. imperia perferre, Cs.: equo lassus ab indomito, H.: volgo occidebantur: per quos et a quibus? by whose hands and upon whose orders? factus ab arte decor, artificial, O.: destitutus ab spe, L.; (for the sake of the metre): correptus ab ignibus, O.; (poet. with abl. of means or instr.): intumuit venter ab undā, O.—Ab with abl. of agent for the dat., to avoid ambiguity, or for emphasis: quibus (civibus) est a vobis consulendum: te a me nostrae consuetudinis monendum esse puto.—    3. To denote source, origin, extraction, from, of: Turnus ab Ariciā, L.: si ego me a M. Tullio esse dicerem: oriundi ab Sabinis, L.: dulces a fontibus undae, V.—With verbs of expecting, fearing, hoping (cf. a parte), from, on the part of: a quo quidem genere, iudices, ego numquam timui: nec ab Romanis vobis ulla est spes, you can expect nothing from the Romans, L.; (ellipt.): haec a servorum bello pericula, threatened by: quem metus a praetore Romano stimulabat, fear of what the praetor might do, L.—With verbs of paying, etc., solvere, persolvere, dare (pecuniam) ab aliquo, to pay through, by a draft on, etc.: se praetor dedit, a quaestore numeravit, quaestor a mensā publicā, by an order on the quaestor: ei legat pecuniam a filio, to be paid by his son: scribe decem (milia) a Nerio, pay by a draft on Nerius, H.; cognoscere ab aliquā re, to know or learn by means of something (but ab aliquo, from some one): id se a Gallicis armis atque insignibus cognovisse, Cs.; in giving an etymology: id ab re... interregnum appellatum, L.—Rarely with verbs of beginning and repeating: coepere a fame mala, L.: a se suisque orsus, Ta.—    4. With verbs of freeing from, defending, protecting, from, against: ut a proeliis quietem habuerant, L.: provincia a calamitate est defendenda: sustinere se a lapsu, L.—    5. With verbs and adjectives, to define the respect in which, in relation to, with regard to, in respect to, on the part of: orba ab optimatibus contio: mons vastus ab naturā et humano cultu, S.: ne ab re sint omissiores, too neglectful of money or property, T.: posse a facundiā, in the matter of eloquence, T.; cf. with laborare, for the simple abl, in, for want of: laborare ab re frumentariā, Cs.—    6. In stating a motive, from, out of, on account of, in consequence of: patres ab honore appellati, L.: inops tum urbs ab longinquā obsidione, L.—    7. Indicating a part of the whole, of, out of: scuto ab novissimis uni militi detracto, Cs.: a quibus (captivis) ad Senatum missus (Regulus).—    8. Marking that to which anything belongs: qui sunt ab eā disciplinā: nostri illi a Platone et Aristotele aiunt.—    9. Of a side or party: vide ne hoc totum sit a me, makes for my view: vir ab innocentiā clementissimus, in favor of.—10. In late prose, of an office: ab epistulis, a secretary, Ta. Note. Ab is not repeated with a following pron interrog. or relat.: Arsinoën, Stratum, Naupactum... fateris ab hostibus esse captas. Quibus autem hostibus? Nempe iis, quos, etc. It is often separated from the word which it governs: a nullius umquam me tempore aut commodo: a minus bono, S.: a satis miti principio, L.—The poets join a and que, making āque; but in good prose que is annexed to the following abl. (a meque, abs teque, etc.): aque Chao, V.: aque mero, O.—In composition, ab- stands before vowels, and h, b, d, i consonant, l, n, r, s; abs- before c, q, t; b is dropped, leaving as- before p; ā- is found in āfuī, āfore ( inf fut. of absum); and au- in auferō, aufugiō.
    * * *
    I
    Ah!; (distress/regret/pity, appeal/entreaty, surprise/joy, objection/contempt)
    II
    by (agent), from (departure, cause, remote origin/time); after (reference)
    III
    ante, abb. a.

    in calendar expression a. d. = ante diem -- before the day

    Latin-English dictionary > ā

  • 10 deduco

    dē-dūco, xi, ctum ( imper.:

    deduc,

    Cic. Rep. 1, 21, 34;

    old form, deduce,

    Ter. Eun. 3, 3, 32), 3, v. a., to lead or bring away, to lead, fetch, bring or draw down (for syn. cf.: duco, comitor, prosequor, persequor, stipo, sequor, consequor—freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    a.
    Not designating a limit:

    atomos de via,

    to turn from a straight course, Cic. Fat. 9, 18:

    eum concionari conantem de rostris,

    Caes. B. C. 3, 21, 3:

    pedes de lecto,

    Plaut. Curc. 2, 3, 82:

    suos clam ex agris,

    Caes. B. G. 4, 30 fin.; so,

    aliquem ex ultimis gentibus,

    Cic. Phil. 13, 13:

    lunam e curru,

    Tib. 1, 8, 21; cf.

    the foll.: summā vestem deduxit ab orā,

    Ov. M. 3, 480:

    cantando rigidas deducere montibus ornos,

    Verg. E. 6, 71: lunam caelo id. ib. 8, 69; cf.:

    lunam cursu,

    Ov. H. 6, 85:

    hunc caelo,

    id. F. 3, 317:

    dominam Ditis thalamo,

    Verg. A. 6, 397:

    tota carbasa malo,

    i. e. to spread, unfurl, by letting down, Ov. M. 11, 477; cf.

    the foll.: febres corpore,

    Hor. Ep. 1, 2, 48:

    inde boves,

    Ov. M. 6, 322:

    transfuga duci se ad consules jubet deductusque traditurum urbem promittit,

    Liv. 9, 24:

    Ubiis imperat, ut pecora deducant suaque omnia ex agris in oppida conferant,

    Caes. B. G. 6, 10, 2; cf. Liv. 21, 37: rivos, i. e. to clear out, cleanse ( = detergere, Macr. Sat. 3, 3; Col. 2, 22, 3), Verg. G. 1, 269 Heyne ad loc.; cf.:

    aqua Albana deducta ad utilitatem agri suburbani,

    conducted off, Cic. Div. 2, 32, 69, and v. the foll.:

    lunam,

    Prop. 1, 1, 19; cf.

    Jovem,

    the sun, Hor. Epod. 13, 2:

    crines pectine,

    to comb, Ov. M. 4, 311; cf.:

    caesariem barbae dextrā,

    id. ib. 15, 656:

    vela,

    id. ib. 3, 663:

    sive aliquis molli deducit candida gestu Brachia,

    moves, Prop. 2, 22 (3, 15), 5 (al. diducit); imitated by Stat. Silv. 3, 5, 66 (al. diducit) et saep.—
    b.
    Stating the limit:

    cito hunc deduc ad militem,

    Ter. Eun. 3, 3, 32:

    aliquem ad aliquem,

    id. ib. 4, 4, 10; Cic. Lael. 1; Caes. B. G. 7, 28 fin.; id. B. C. 1, 18, 3; Sall. J. 113 fin. et saep.:

    juvenem ad altos currus,

    Ov. M. 2, 106:

    suas vestes humero ad pectora,

    Ov. M. 6, 405; cf.:

    manum ad imum ventrem,

    Quint. 11, 3, 112 et saep.:

    impedimenta in proximum collem,

    Caes. B. G. 7, 68, 2:

    aquam in vias,

    Cato R. R. 155; Ov. M. 1, 582:

    aliquem in conspectum (Caesaris),

    Caes. B. C. 1, 22, 2:

    aliquem in arcem,

    Liv. 1, 18; id. 1, 58:

    aliquem in carcerem,

    Sall. C. 55:

    in arenam,

    Suet. Calig. 35: levis deducet pondere fratres, will bring down (the scale), Grat. Cyn. 292. —
    B.
    In partic.
    I.
    Milit. t. t., to draw off, lead off, withdraw troops from a place; to lead, conduct, bring to a place: praesidia de locis, Sisenna ap. Non. 289, 15; so with de, Plaut. Am. 1, 1, 60; Caes. B. G. 5, 51, 2; Cic. Att. 7, 14 al.:

    exercitum ex his regionibus,

    Caes. B. G. 1, 44, 19; so with ex, id. ib. 7, 87, 4 fin.; 7, 81 fin.; id. B. C. 1, 12, 3 al.:

    legionem ab opere,

    id. ib. 3, 69; so with ab, id. ib. 2, 26, 3; Liv. 34, 35 al.:

    deducta Orico legione,

    Caes. B. C. 3, 34:

    exercitum finibus Attali,

    Liv. 32, 27: deducto exercitu, Caes. B. G. 6, 43, 3; 7, 20, 11; id. B. C. 3, 39 al.; cf. Oud. ad Caes. B. G. 2, 33, 2:

    milites ad Ciceronem,

    Caes. B. G. 5, 27, 9:

    tres in arcem cohortes praesidio,

    id. B. C. 3, 19, 5:

    a Flacco inter ceteros, quos virtutis causa secum ex provincia ad triumphum deducebat, deductus sum,

    Liv. 42, 34:

    copias ex locis superioribus in campum deducit,

    Caes. B. C. 2, 40 fin.:

    legionibus in hiberna deductis,

    id. B. G. 2, 35, 3; so,

    in hiberna,

    Liv. 26, 20; 43, 9:

    in interiorem Galliam,

    Caes. B. G. 2, 2; cf.

    in Menapios,

    id. ib. 4, 22, 5:

    in proxima municipia,

    id. B. C. 1, 32:

    in hiberna in Sequanos,

    id. B. G. 1, 54, 2:

    in aciem,

    Liv. 3, 62:

    praesidia eo,

    Caes. B. C. 2, 18, 5:

    neque more militari vigiliae deducebantur,

    Sall. Jug. 44, 5; id. C. 59, 1. —
    2.
    Pub. law t. t., to lead forth, conduct a colony to a place:

    coloni, qui lege Julia Capuam deducti erant,

    Caes. B. C. 1, 14, 4; cf. Suet. Caes. 81:

    colonos in aliquem locum,

    id. ib. 28:

    coloniam in aliquem locum,

    Cic. Rep. 2, 3; 2, 4; Liv. 10, 1; 10, 13; 34, 45 (repeatedly); Suet. Tib. 4 al.:

    Aquileia colonia Latina eo anno in agro Gallorum est deducta,

    Liv. 40, 34; cf.:

    in colonia Capua deducti,

    Suet. Caes. 81:

    ut emantur agri a privatis, quo plebs publice deducatur,

    Cic. Agr. 2, 25; cf. id. ib. 2, 26;

    2, 34, 92: triumvir coloniis deducendis,

    Sall. J. 42; cf. Liv. 9, 46; 9, 28; Suet. Aug. 46 al.— Absol.:

    deductis olim et nobiscum per conubium sociatis, haec patria est,

    Tac. H. 4, 65. —
    3.
    Nautical t. t.
    a.
    To draw out a ship from the docks:

    ex navalibus eorum unam (navem) deducit,

    Caes. B. C. 2, 3, 2:

    deducunt socii naves,

    Verg. A. 3, 71.—Hence far more freq. meton., like the Gr. kathelkein, to draw down a ship from the stocks into the sea; to launch, Liv. 21, 17; 41, 9; Caes. B. G. 7, 60:

    neque multum abesse (naves) ab eo, quin paucis diebus deduci possent,

    id. ib. 5, 2, 2:

    naves,

    id. ib. 5, 23, 2:

    classem,

    Liv. 36, 41 al.:

    naves litore,

    Verg. A. 4, 398:

    carinas,

    Ov. M. 6, 144; 8, 104 et saep.—
    b.
    Rarely for subducere and the Gr. katagein, to draw a ship into port:

    onerarias naves in portum deducunt,

    Caes. B. C. 1, 36, 2:

    in portum,

    Petr. 101, 8.—
    4.
    Weavers' t. t., to draw out, spin out the thread, yarn:

    dextera tum leviter deducens fila, Catull. 64, 313: filum,

    Ov. M. 4, 36; id. Am. 1, 14, 7; id. H. 9, 77.—Hence, meton., to prepare a web, to weave:

    vetus in tela deducitur argumentum,

    is interwoven, represented in weaving, Ov. M. 6, 69.—
    5.
    t. t. of common life, to lead out, conduct, escort, accompany a person out of the house, as a mark of respect or for protection:

    haec ipsa sunt honorabilia... assurgi, deduci, reduci,

    Cic. de Sen. 18, 63:

    cum magna multitudo optimorum virorum et civium me de domo deduceret,

    id. Fam. 10, 12, 2; Suet. Aug. 29:

    ne deducendi sui causa populum de foro abduceret,

    Liv. 23, 23 fin.; cf. Tac. A. 3, 14:

    a quibus (sc. equitibus Rom.) si domus nostra celebratur, si interdum ad forum deducimur, etc.,

    Cic. Mur. 34.—
    b.
    Esp., to conduct a young man to a public teacher:

    dicam hunc a patre continuo ad me esse deductum,

    Cic. Cael. 4, 9; id. Lael. 1, 1; Tac. Dial. 34; Quint. 12, 11, 6; cf. ephebum in gymnasium, Petron. 85, 3.—
    c.
    Aliquam alicui, ad aliquem, to lead, conduct a bride (from her father's house) to her husband (cf. denubo):

    bona uxor si ea deducta est usquam cuiquam gentium,

    Plaut. Mil. 3, 1, 90; cf.

    Catull. 68, 143: virginem juveni marito,

    Tib. 3, 4, 31:

    uni nuptam, ad quem virgo deducta sit,

    Liv. 10, 23:

    nullo exemplo deductae in domum patrui fratris filiae,

    Tac. A. 12, 5; so,

    in domum,

    id. ib. 14, 63; so of the bridegroom himself, to take home the bride:

    domum in cubiculum,

    Ter. Ad. 4, 5, 60:

    uxorem domum,

    id. Hec. 1, 2, 60:

    quo primum virgo quaeque deducta est,

    Caes. B. G. 5, 14 fin.—Absol.:

    eas velut auspicibus nobilissimis populis deductas esse,

    Liv. 42, 12, 4; cf. Prop. 4 (5), 3, 13.—
    (β).
    In a dishonorable sense, to bring one a concubine, Plaut. Casin. 2, 8, 36; Cic. Verr. 2, 3, 34; Suet. Calig. 25; id. Caes. 50; id. Ner. 28; cf. also the foll., no. 7.—
    d.
    To lead about in a public procession, Suet. Tib. 17 fin.:

    invidens privata deduci superbo non humilis mulier triumpho,

    Hor. Od. 1, 37, 31:

    tensas,

    Suet. Aug. 43; id. Vesp. 5.—
    e.
    Hence, to drive out, expel = expellere: Arsinoen ex regno, Auct. B. [p. 527] Alex. 33:

    ex possessione,

    Liv. 34, 58, 6. —
    6.
    Jurid. t. t.
    a.
    Aliquem de fundo, to lead away a person from a disputed possession in the presence of witnesses (with or without force: the latter moribus, the former vi solida), in order to procure him the right of action (this was a symbolic procedure preparatory to an action): appellat Fabius, ut aut ipse Tullium deduceret aut ab eo deduceretur. Dicit deducturum se Tullius, etc., Cic. pro Tull. Fragm. § 20; id. Agr. 2, 26, 68;

    placuit Caecinae constituere, quo die in rem praesentem veniretur, et de fundo Caecina moribus deduceretur, etc.,

    id. Caecin. 7, 20.—
    b.
    To bring before a tribunal as a witness:

    multi boni ad hoc judicium deducti non sunt,

    Cic. Flac. 4, 9.—
    c.
    To bring to trial:

    lis ad forum deducta est,

    Phaedr. 3, 13, 3. —
    7.
    With the accessory idea of diminution, to withdraw, deduct, subtract, diminish:

    cibum,

    Ter. Eun. 2, 3, 23. And as a mercantile t. t.:

    addendo deducendoque videre, quae reliqui summa fiat,

    Cic. Off. 1, 18, 59:

    ut centum nummi deducerentur,

    id. Leg. 2, 21, 53; cf. Cato R. R. 144 sq.:

    de capite deducite, quod usuris pernumeratum est,

    Liv. 6, 15; cf. Suet. Caes. 42 et saep.—Hence in a double sense: Tertia deducta est (in allusion to the meaning, no. 5, c. b), Suet. Caes. 50; cf. the same account in Macr. S. 2, 2.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to bring down, bring or lead away, withdraw, bring, lead: quare, si placet, deduc orationem tuam de coelo ad haec citeriora, Cic. Fragm. ap. Non. 85, 20, and 289, 9:

    licet enim contrahere universitatem generis humani, eamque gradatim ad pauciores, postremo deducere in singulos,

    id. N. D. 2, 65 fin.:

    aliquem de animi lenitate,

    id. Cat. 2, 13; cf.:

    aliquem de animi pravitate,

    Q. Cic. Pet. Cons. 10 fin.:

    aliquem de sententia,

    Cic. Brut. 25 fin.:

    aliquem de fide,

    id. Verr. 1, 9, 25 et saep.:

    perterritos a timore,

    id. N. D. 2, 59, 148:

    aliquem a tristitia, ab acerbitate,

    id. de Or. 2, 83 fin.:

    aliquem ab humanitate, a pietate, a religione,

    id. Verr. 2, 4, 6 (for which, shortly before, abducere):

    aliquem a vera accusatione,

    id. ib. 2, 1, 6 fin.; id. Fam. 1, 1, 2 et saep.:

    voluntates impellere quo velit, unde autem velit deducere,

    Cic. de Or. 1, 8, 30:

    mos unde deductus,

    derived, Hor. Od. 4, 4, 19; cf.:

    nomen ab Anco,

    Ov. F. 6, 803:

    quae tandem ea est disciplina, ad quam me deducas,

    Cic. Acad. 2, 36:

    aliquem ad fletum misericordiamque,

    id. de Or. 2, 45, 189:

    aliquem ad eam sententiam,

    Caes. B. G. 2, 10, 5; 6, 10, 2:

    rem ad arma,

    id. B. C. 1, 4 fin.; cf.:

    rem ad otium,

    id. ib. 1, 5 fin.:

    plura argumenta ad unum effectum,

    Quint. 9, 2, 103 et saep.:

    quam in fortunam quamque in amplitudinem deduxisset (Aeduos),

    Caes. B. G. 7, 54, 3; so,

    aliquem in eum casum,

    id. ib. 2, 31, 6:

    aliquem in periculum,

    id. ib. 7, 50, 4: Quint. 4, 2, 12; cf.:

    rem in summum periculum,

    Caes. B. G. 5, 31; id. B. C. 1, 19, 3:

    rem in controversiam,

    id. B. G. 7, 63, 5:

    aliquem in causam,

    Liv. 36, 5:

    in societatem belli,

    id. 36, 7 et saep.:

    huc jam deduxerat rem, ut, etc.,

    Caes. B. C. 1, 62; so,

    rem huc, ut, etc.,

    id. ib. 1, 86, 3:

    deduxisti totam hanc rem in duo genera solum causarum, caetera innumerabilia exercitationi reliquisti,

    have brought, reduced, Cic. de Or. 2, 17, 71; id. Cat. 2, 2, 4; cf.:

    rem in eum locum, ut, etc.,

    id. Fam. 16, 12:

    quem in locum,

    id. ib. 4, 2, 3:

    ergo huc universa causa deducitur, utrum, etc.,

    id. Rosc. Com. 12, 34:

    rerum divisio in duos articulos deducitur,

    Gai. Inst. 2, 2:

    audi, quo rem deducam,

    what I aim at, what I have in view, to what conclusion I will bring the matter, Hor. S. 1, 1, 15:

    Aeolium carmen ad Italos modos,

    transfer, transplant, id. Od. 3, 30, 14; cf.:

    in patriam deducere musas,

    Verg. G. 3, 10. —
    B.
    In partic.
    1.
    To mislead, seduce, entice, induce, bring one to an opinion (rare):

    adolescentibus et oratione magistratus et praemio deductis,

    Caes. B. G. 7, 37, 6; id. B. C. 1, 7, 1:

    sibi esse facile, Seuthen regem Thracum deducere, ut, etc.,

    Nep. Alcib. 8:

    aliquem vero,

    from the truth, Lucr. 1, 370.—
    2.
    To spin out a literary composition, like a thread, i. e. to elaborate, prepare, compose ( poet., and in post-Aug. prose):

    tenui deducta poëmata filo,

    Hor. Ep. 2, 1, 225:

    mille die versus,

    id. Sat. 2, 1, 4; Ov. Pont. 1, 5, 13:

    carmina,

    id. Tr. 1, 1, 39; cf. id. ib. 5, 1, 71: nihil expositum, Juv. 7, 54:

    commentarios,

    Quint. 3, 6, 59:

    oratio deducta atque circumlata,

    finely spun out, id. 4, 1, 60 al.:

    primaque ab origine mundi ad mea perpetuum deducite tempora carmen,

    Ov. M. 1, 3; cf. id. Tr. 2, 560; Hor. A. P. 129:

    opus,

    Manil. 1, 3. —
    3.
    (Another figure borrowed from spinning.) To make finer, thinner, weaker; to attenuate: vocem deducas oportet, ut mulieris videantur verba, Pompon. ap. Macr. Sat. 6, 4: "Odusseus" ad "Ulixem" deductus est, Quint. 1, 4, 16; cf. P. a. B.—
    4.
    To derive (of the origin of words):

    nomen Christianorum a Christo deducitur,

    Tert. adv. Marc. 4, 14;

    id. de Virg. vel. 5: diximus nomen religionis a vinculo pietatis esse deductum,

    Lact. 4, 28, 12; cf.:

    sed et Pharnacion (cognominatur) a Pharnace rege deductum,

    Plin. 25, 4, 14, § 33.—
    5.
    To remove, cure, of physical evils:

    brassica de capite omnia deducet et sanum faciet,

    Cato R. R. 157, 6:

    corpore febres, animo curas,

    Hor. Ep. 1, 2, 48; Cic. Fin. 5, 17, 47.—
    6.
    To bring down (late Lat.):

    deducis ad inferos,

    i. e. to death, Vulg. Tobiae, 13, 2; id. Gen. 42, 38; id. 1 Reg. 2, 6.—
    7.
    Law t. t., to withhold:

    cum in mancipanda proprietate (usus fructus) deducatur,

    Gai. Inst. 2, 33.—Hence,

    Lewis & Short latin dictionary > deduco

  • 11 limen

    līmen, ĭnis, n. [Gr. lechris, loxos; Lat. obliquus, līmus; hence prop. a cross-piece], a threshold; the head-piece or foot-piece of a doorway, the lintel or the sill (limen superum et inferum).
    I.
    Lit.:

    limen superum inferumque, salve,

    Plaut. Merc. 5, 1, 1: limen superum, quod mihi misero saepe confregit caput: Inferum autem, ubi ego omnis digitos defregi meos, Novius ap. Non. 336, 14:

    sensim super attolle limen pedes, nova nupta,

    Plaut. Cas. 4, 4, 1:

    imponere foribus,

    Plin. 36, 14, 21, § 96:

    ad limen consulis adesse,

    Liv. 2, 48:

    curiae,

    id. 3, 41:

    primo limine,

    at the outer threshold, Juv. 1, 96.— Plur. ( poet.):

    haec limina, intra quae puer est,

    Juv. 14, 45; 220.—The moment of touching the threshold was regarded as ominous:

    ter limen tetigi,

    Ov. Tr. 1, 3, 55.—Prov.: salutare a limine, to greet in passing, i. e. to touch upon slightly, not go deeply into, Sen. Ep. 49, 6.—
    B.
    Transf.
    1.
    A door, entrance:

    ubi hanc ego tetulero intra limen,

    Plaut. Cist. 3, 19:

    intrare intra limen,

    id. Men. 2, 3, 63:

    intra limen cohibere se,

    to keep within doors, id. Mil. 3, 1, 11:

    marmoreo stridens in limine cardo,

    Verg. Cir. 222; Hor. Ep. 1, 18, 73:

    fores in liminibus profanarum aedium januae nominantur,

    Cic. N. D. 2, 27, 67:

    ad valvas se templi limenque convertisse,

    Caes. B. C. 3, 105:

    penetrare aulas et limina regum,

    the courts and doors, Verg. G. 2, 504:

    ipso in limine portae,

    id. A. 2, 242; cf.:

    tremuitque saepe limite in primo sonipes,

    Sen. Agam. 629:

    famuli ad limina,

    doorkeepers, porters, Sil. 1, 66:

    in limine portūs,

    at the very entrance of the haven, Verg. A. 7, 598:

    densos per limina tende corymbos,

    Juv. 6, 52.—
    2.
    Still more gen., a house, dwelling, abode:

    matronae nulla auctoritate virorum contineri limine poterant,

    in the house, at home, Liv. 34, 1:

    ad limen consulis adesse, etc.,

    id. 2, 48:

    limine pelli,

    Verg. A. 7, 579.—
    3.
    Poet., the barrier in a race-course:

    limen relinquunt,

    Verg. A. 5, 316.—
    II.
    Trop., both entrance and exit.
    A.
    A beginning, commencement ( poet. and in post-Aug. prose):

    leti limine in ipso,

    Lucr. 6, 1157:

    in limine belli,

    Tac. A. 3, 74:

    in ipso statim limine obstare,

    Quint. 2, 11, 1:

    in limine victoriae,

    Curt. 6, 3, 10; 6, 9, 17; 9, 10, 26:

    a limine ipso mortis revocatus,

    Plin. 7, 44, 45, § 143; Sen. Ep. 22, 16; Just. 14, 3, 9.—
    B.
    An end, termination (post-class.):

    in ipso finitae lucis limine,

    App. M. 11, p. 267, 18; cf.:

    limina sicut in domibus finem quendam faciunt, sic et imperii finem limen esse veteres voluerunt,

    Just. Inst. 1, 12, § 5.

    Lewis & Short latin dictionary > limen

  • 12 aput

        aput    praep. with acc, with, at, by, near.    I. Of persons, before, in the presence of, to: apud alquem sedere: me: alquem apud aliquos vituperare: causam apud iudices defendere: verba apud senatum fecit. — Among, with: quae apud eos gerantur, cognoscere, Cs.: apud quos consul fuerat: apud exercitum esse. — At the house of: apud me sis volo, T.: apud Domitium cenare: apud quem erat educatus, in whose family: apud se in castris, at his quarters, Cs. — Fig., with, in the view or mind of, among, over, in the opinion of: Itane parvam mihi fidem esse apud te? T.: apud Helvetios nobilissimus, Cs.: apud alquem multum valere, N. — In the power of, in the possession of, with esse: omnis gratia, potentia, honos... apud eos sunt, S.: par gloria apud Hannibalem... erat, L.: erat ei... apud me relicuom pauxillulum Nummorum, a balance due him, T.: (signa) deposita apud amicos.—With pron reflex., at home, in one's senses, sane (colloq.): non sum apud me, T.: fac apud te ut sies, T. — In the writings of: apud Xenophontem Cyrus dicit: apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur, Ta. — In the time of, among: apud maiores nostros. —    II. Of place, at, near, in: apud forum, T.: apud Tenedum pugna navalis: nuntius victoriae apud Cannas, L.: apud oppidum morati, Cs.: non apud Anienem, sed in urbe. — Fig., of time: apud saeclum prius, T.
    * * *
    at, by, near, among; at the house of; before, in presence/writings/view/eyes of

    Latin-English dictionary > aput

  • 13 Domitius

    1.
    dŏmĭtĭus, a, um, adj. [domus], pertaining to the house:

    deus,

    who protects those married in the house, August. Civ. D. 6, 9.
    2.
    Dŏmĭtĭus, a, um, adj., the appellation of a Roman gens. So Cn. Domitius Calvinus, tribune A. U. C. 695; consul 701, Cic. Sest, 53, 113; id. Vatin. 7, 16 al.—Cn. Domitius, censor 638 A. U. C., who conquered the Allobroges, Cic. Verr. 2, 1, 55; id. Clu. 42, 119; id. Font. 12; Val. Max. 2, 9, 6; and after whom, perhaps, was named the Domitia Via, in Gaul, id. ib. 4.—Cn. Domitius Aënobarbus, from whom is named the Lex Domitia de sacerdotiis, 649 A. U. C., Cic. Agr. 2, 7, 18; Gell. 15, 11, 2; Tac. Dial. 35, 1.—L. Domitius Aënobarbus, consul 699 A. U. C., and general of Pompey in the civil war, Cic. Att. 1, 1; 8, 1; id. Mil. 8; Caes. B. G. 5, 1; id. B. C. 1, 6; 2, 18 sq.—Hence, Dŏmĭtĭānus, a, um, adj.:

    milites,

    Caes. B. C. 1, 16; 22 sq.—Cn. Domitius Calvinus, consul 700 A. U. C., Cic. Deiot. 5; id. Cael. 13 et saep.—Cn. Domitius Aënobarbus, husband of Agrippina, and father of Nero, Suet. Ner. 5; Quint. 6, 1, 50.—Domitia, sister of the last-named, wife of Crispus, Quint. 6, 1, 50; 10, 1, 24; Tac. A. 13, 19.—Domitia Lepida, Messalina's mother, Tac. A. 11, 37 sq.—But Cn. Domitius Corbulo, brother of Caesonia, Caligula's wife, famous for his size and strength, Juv. 3, 251; Tac. A. 11, 18 sq.; 13, 8, was not of this gens.

    Lewis & Short latin dictionary > Domitius

  • 14 domitius

    1.
    dŏmĭtĭus, a, um, adj. [domus], pertaining to the house:

    deus,

    who protects those married in the house, August. Civ. D. 6, 9.
    2.
    Dŏmĭtĭus, a, um, adj., the appellation of a Roman gens. So Cn. Domitius Calvinus, tribune A. U. C. 695; consul 701, Cic. Sest, 53, 113; id. Vatin. 7, 16 al.—Cn. Domitius, censor 638 A. U. C., who conquered the Allobroges, Cic. Verr. 2, 1, 55; id. Clu. 42, 119; id. Font. 12; Val. Max. 2, 9, 6; and after whom, perhaps, was named the Domitia Via, in Gaul, id. ib. 4.—Cn. Domitius Aënobarbus, from whom is named the Lex Domitia de sacerdotiis, 649 A. U. C., Cic. Agr. 2, 7, 18; Gell. 15, 11, 2; Tac. Dial. 35, 1.—L. Domitius Aënobarbus, consul 699 A. U. C., and general of Pompey in the civil war, Cic. Att. 1, 1; 8, 1; id. Mil. 8; Caes. B. G. 5, 1; id. B. C. 1, 6; 2, 18 sq.—Hence, Dŏmĭtĭānus, a, um, adj.:

    milites,

    Caes. B. C. 1, 16; 22 sq.—Cn. Domitius Calvinus, consul 700 A. U. C., Cic. Deiot. 5; id. Cael. 13 et saep.—Cn. Domitius Aënobarbus, husband of Agrippina, and father of Nero, Suet. Ner. 5; Quint. 6, 1, 50.—Domitia, sister of the last-named, wife of Crispus, Quint. 6, 1, 50; 10, 1, 24; Tac. A. 13, 19.—Domitia Lepida, Messalina's mother, Tac. A. 11, 37 sq.—But Cn. Domitius Corbulo, brother of Caesonia, Caligula's wife, famous for his size and strength, Juv. 3, 251; Tac. A. 11, 18 sq.; 13, 8, was not of this gens.

    Lewis & Short latin dictionary > domitius

  • 15 andron

    andrōn, ōnis, m., = andrôn (anêr, a man).
    I.
    Among the Greeks, the part of the house in which the men resided, the men's apartment; also called andronitis (opp. gynaeceum, q. v.): locus domicilii, in quo viri [p. 118] morabantur, Paul. ex Fest. p. 19 Müll.; cf. Vitr. 6, 10.—
    II.
    Among the Romans, a passage between two walls or courts of a house, Vitr. 6, 10; Plin. Ep. 2, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > andron

  • 16 era

    ĕra (less correctly, hera; v. erus), ae (archaic gen. sing. ĕrāï, Aus. Idyll. 7, 5), f. [erus].
    I.
    Prop., the mistress of a house, with respect to the servants; the mistress, lady: nunquam era errans (i. e. Medea), etc., Enn. ap. Auct. Her. 2, 22, 34 (Trag. v. 287 Vahl.):

    servus Dat (puellam) erae suae,

    Plaut. Cas. prol. 44 sq.; so id. ib. 2, 5, 3; 2, 8, 70; id. Am. 1, 1, 105; Ter. And. 4, 2, 4; id. Eun. 4, 3, 12; 5, 3, 8. So, era major and era minor, the old and young mistress, the lady of the house and her daughter, Plaut. Truc. 4, 3, 22 and 23.—
    II.
    Meton., a mistress, female ruler or governor.
    A.
    Of goddesses: domina, era (Minerva), Enn. ap. Ach. Stat. ad Cat. 1, 9 (Vahl. Enn. p. 177, no. 22):

    Fortuna, era,

    Plaut. Merc. 3, 4, 12 dub.; cf.: vosne velit an me regnare era quidve ferat Fors, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 203 Vahl.—for which, sit sane Fors domina campi, Cic. Pis. 2, 3):

    rapidi Tritonis era,

    i. e. Minerva, Cat. 64, 396:

    hilarate erae (i. e. Cybeles) citatis erroribus animum,

    id. 63, 18; so ib. 92:

    tergeminam tunc placat eram (Hecaten),

    Val. Fl. 1, 780:

    noctis eram Ditemque ciens,

    i. e. Proserpine, id. 7, 313.—
    B.
    Of sweethearts, Cat. 68, 136; so Ov. H. 9, 78.

    Lewis & Short latin dictionary > era

  • 17 intus

    intus, adv. [1. in and the abl. termination -tus; Sanscr. -tas; cf. entos].
    I.
    On the inside, within:

    ibi intro atque intus subducam ratiunculam,

    Plaut. Capt. 1, 2, 89:

    vide sitne istaec nostra intus,

    id. Mil. 2, 6, 55:

    intus insidiae sunt: intus inclusum periculum est: intus est hostis,

    Cic. Cat. 2, 5:

    estne frater intus?

    Ter. Ad. 4, 2, 30:

    intus domique,

    Cic. de Sen. 4:

    ea, quae sunt intus in corpore,

    id. Fin. 3, 5, 18; cf.:

    intus in mundo,

    id. Univ. 10:

    intus in animis,

    id. Fin. 1, 13, 44; so,

    intus in cella Fortis Fortunae,

    Liv. 27, 11, 3:

    te intus et in cute novi,

    Pers. 3, 30:

    extra et mtus hostem habere,

    Caes. B. C. 3, 69.— Poet., with abl.:

    membris intus,

    Lucr. 4, 1091:

    tali intus templo,

    Verg. A. 7, 192.— With gen.:

    aedium,

    i.e. in the house, App. M. 8, p. 215, 24:

    adductos intus agere equos,

    closer to the goal, Ov. F. 6, 586; cf.:

    intus agere lacrimas,

    to moderate, Albin. Eleg. 114.—Prov.: intus canere, v. Aspendius.—
    II.
    To the inside, into, within, in (for the usual intro, cf. Quint. 1, 5, 50):

    intus novam nuptam deduxi viā, rectā,

    into the house, Plaut. Cas. 5, 2, 7 dub. (al. intro):

    die, me orare ut aliquis intus prodeat,

    id. Cist. 3, 8:

    quo simul atque intus est itum,

    Caes. B. C. 3, 26 (al. intro):

    intus in artus,

    Lucr. 2, 711; Ov. M. 10, 457; Tac. H. 1, 35: pollice intus inclinato, inwards ( = introrsus), Quint. 11, 3, 99; so Cels. 8, 4. —
    III.
    From within = endothen, ex interiore parte (mostly anteclass.; cf. Brix ad Plaut. Capt. 196):

    tu in tus pateram proferto foras,

    Plaut. Am. 2, 2, 138:

    evocato aliquem intus ad te,

    id. Most. 3, 1, 145; id. Men. 1, 3, 35; id. Mil. 4, 4, 33; 49; cf.:

    intus evocato aliquem foras,

    id. Ps. 2, 2, 10; and:

    argentum intus efferre foras,

    id. Bacch. 1, 1, 62:

    obsera otium intus,

    Ter. Eun. 4, 6, 25:

    quicquid spinosum est et intus eminet,

    Cels. 8, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > intus

  • 18 Lār

        Lār Laris, m plur. Larēs, um, rarely ium (L.)    [LAS-].    I. Plur, the gods of places, protecting deities, Lares (local tutelar deities): praestites, guardian gods of the city, O.: permarini, tutelar deities of the sea, L.—Esp., the household gods, guardians of the house, domestic deities, Lares: aedes Larum: immolet porcum Laribus, H.: Laribus tuum miscet numen, H.—    II. Sing. and plur., a hearth, house, dwelling, household, family, abode: ante suos Lares familiarīs, at his very hearth: Lar familiaris, C., S.: mutare Lares, H.: avitus apto Cum lare fundus, H.: parvo sub lare, H.: deserere larem, O.: pelli lare, O.: avis in ramo tecta laremque parat, a home, O.
    * * *
    Lares; (usu. pl.); tutelary god/gods of home/hearth/crossroads; home/dwelling

    Latin-English dictionary > Lār

  • 19 solarium

    1.
    sōlārĭum, ii, n. [id.].
    I.
    (Sc. horologium, which is expressed in Plin. 7, 60, 60, § 213.) A sundial:

    solarium dictum id, in quo horae in sole inspiciebantur, etc.,

    Varr. L. L. 6, § 4 Müll.: ut illum Di perdant, primus qui horas repperit, Quique adeo primus statuit hic solarium, Plaut. Fragm. ap. Gell. 3, 3, 5; cf. Becker, Gallus, 2, p. 301 sq. (2d ed.): venter erat solarium, Aquil. ib. 3, 3, 4.—
    B.
    Transf.
    1.
    Ad solarium, a much-frequented place in the Forum where the sundial stood, Cic. Quint. 18, 59; Auct. Her. 4, 10, 14.—
    2.
    A clock in gen. (even a water-clock):

    cum solarium aut descriptum aut ex aquā contemplere,

    Cic. N. D. 2, 34, 87; cf. Censor. de Die Nat. 23 fin. —
    II.
    A part of the house exposed to the sun, a flat house-top, a terrace, balcony, or the like, Plaut. Mil. 2, 3, 69; 2, 4, 25; Aug. ap. Macr. S. 2, 4; Suet. Ner. 16; id. Claud. 10; Pall. Mai, 11, 1; Vulg. 2 Reg. 16, 22; id. Jos. 2, 6; Dig. 8, 2, 17; Inscr. Orell. 3303; 4240; Isid. Orig. 15, 3 al.; cf.

    Becker, Gallus, 2, p. 200 sq. (2d ed.).—Also on sepulchral monuments,

    Inscr. Orell. 4536.
    2.
    sŏlārium, ii (sc. vectigal), n. [solum], a ground-rent, Dig. 43, 8, 2, § 17; 7, 1, 7, § 2; 13, 7, 17; 30, 1, 39, § 5; Inscr. Orell. 39; cf. Becker, Antiq. 3, 2, p. 121, n. 614.

    Lewis & Short latin dictionary > solarium

  • 20 familiaricus

    fămĭlĭārĭcus, a, um, adj. [id.].
    I.
    Of or belonging to the house-servants or domestics:

    cellae,

    rooms for the servants, Vitr. 6, 10:

    familiarica vestimenta sunt, quae ad familiam vestiendam parata sunt, sicuti saga, tunicae, paenulae, etc.,

    Dig. 34, 2, 23 fin. —
    II.
    Of the house or famity:

    sellae,

    i. e. privies, Varr. R. R. 1, 13, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > familiaricus

Страницы

См. также в других словарях:

  • The House of the Rising Sun — is a folk song from the United States. Also called House of the Rising Sun or occasionally Rising Sun Blues , it tells of a life gone wrong in New Orleans. Depending on the version, the song may be sung from the perspective of a woman or a man.… …   Wikipedia

  • The House — might refer to:* The House (radio), a political radio programme in Canada. * The House is common shorthand for the United States House of Representatives. * The House is common shorthand for the British House of Commons. * The House is common… …   Wikipedia

  • The House of the Scorpion —   …   Wikipedia

  • The House of Daemon — was a comic strip published in the British comic book Eagle , from issue 25 (dated September 11 1982) to issue 47 (dated February 12 1983). It was written by Alan Grant and John Wagner, and drawn by José Ortiz.The strip was a horror themed… …   Wikipedia

  • The House of Blue Light — Studio album by Deep Purple Released 12 January 1987 …   Wikipedia

  • The House That Shadows Built — (1931) is a short feature film roughly 55 minutes long from Paramount Pictures, celebrating the 20th anniversary of the studio s founding in 1912. The film includes a brief history of Paramount, interviews with various actors, and clips from… …   Wikipedia

  • The House at Pooh Corner — (1928) is the second volume of stories about Winnie the Pooh, by A. A. Milne. It is notable for the introduction of the character Tigger, who went on to become a prominent figure in the Disney Winnie the Pooh franchise. This was also shown in… …   Wikipedia

  • The House in the Middle — is a 1954 short (12:09) documentary film produced by the Federal Civil Defense Administration and the National Clean Up Paint Up Fix Up Bureau, which attempted to show that a clean, freshly painted house is more likely to survive a nuclear attack …   Wikipedia

  • The House On The Hill — (1894) is a villanelle by American poet Edwin Arlington Robinson (1869 1935):They are all gone away,:The House is shut and still,:There is nothing more to say. :Through broken walls and gray:The winds blow bleak and shrill::They are all gone away …   Wikipedia

  • The House of Obsessive Compulsives — is a 2005 television documentary broadcast by Channel 4 in the United Kingdom. It followed the lives of three sufferers of obsessive compulsive disorder as they moved into the same house for nine days in an attempt to cure their problems.External …   Wikipedia

  • The House of Fame — is a poem by Geoffrey Chaucer, it is one of his early works, probably written between 1379 and 1380.It is over 2,000 lines long in three books and takes the form of a dream vision composed in octosyllabic couplets. Upon falling asleep the poet… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»